Polycystic kidney disease (PKD) (cystenieren)
Ja, voor de rassen:
Beschrijving
Bij katten met polycystic kidney disease (PKD) ontstaan in de loop van hun leven blaasjes(cysten) in de nieren. Deze blaasjes verdrukken het nierweefsel, waardoor de nieren op een bepaald moment niet meer kunnen functioneren. Er ontstaat nierfalen. Dit leidt tot verminderde eetlust, overmatig drinken en gewichtsverlies. Meestal sterven katten met PKD op een leeftijd van vier tot acht jaar aan de gevolgen van nierfalen.
Een dominant mutatie in het PKD1-gen kan gelinkt worden aan PKD bij de kat. Vanwege de dominante overerving wordt het dus snel verspreid.
Diagnose
De diagnose nierfalen wordt door een dierenarts gesteld op basis van lichamelijk onderzoek, bloed- en urine-onderzoek. Met een echo van de buik kunnen de nieren nagekeken worden en zullen de cysten zichtbaar zijn. De DNA-test kan behulpzaam zijn bij het stellen van de diagnose, ook al vóór er klachten zijn.
Een officiële PKD-echo moet uitgevoerd worden door een echografisch specialist en uit de literatuur blijkt, dat de diagnose met bijna 100 % zekerheid te stellen is vanaf 6 maanden.
Indien dieren op jongere leeftijd worden getest, zullen er meer vals negatieve uitslagen uitkomen, omdat de cysten dan nog te klein zijn.
De DNA-test alleen is helaas ook niet (altijd) voldoende. Uit onderzoek blijkt dat er een kans is op vals negatieve uitslagen, wat de betrouwbaarheid van de test verlaagd. Het is mogelijk dat PKD (zoals bij mensen ook het geval is), door verschillende mutaties wordt veroorzaakt. Hier zal meer onderzoek voor nodig zijn om dit verder uit te zoeken. Echter de mutatie in het PKD-1 gen is waarschijnlijk wel de grootste oorzaak van het ontstaan van PKD bij de kat. Als deze mutatie in het PKD-1 gen wordt aangetoond, is dit wel zeer betrouwbaar en de kat zal ergens in zijn leven nierfalen ontwikkelen.
Een DNA-test kan van 8-10 weken leeftijd uitgevoerd worden.
Behandeling
Genezing is niet mogelijk. Speciale voeding en medicijnen kunnen de nieren tijdelijk wat ontlasten. De verslechtering van de nierfunctie gaat dan langzamer, waardoor de kwaliteit van het leven nog een tijd goed is.
Sommige stamboeken stellen de DNA-test op PKD en/of het echografische onderzoek van de nieren, verplicht bij het fokken van bepaalde rassen. Dit heeft in een aantal gevallen al een grote afname in voorkomen van de ziekte tot gevolg, exacte cijfers zijn onbekend. Zolang het gen voorkomt blijven de testen erg belangrijk.
Deze aandoening komt voor bij de volgende rassen:
