De Scottish fold lijdt aan pijnlijke gewrichtsaandoeningen, heeft vaak een te korte snuit en lijdt aan tal van andere erfelijke aandoeningen. Daarom is er een fokverbod in Nederland voor katten met gevouwen oren.
Gevouwen oren - niet schattig maar zielig!
Het typische kenmerk van dit ras – de gevouwen oren – is het gevolg van een spontane mutatie in een gen dat het kraakbeen van het oor aantast. Het gaat om een zeer ernstige erfelijke aandoening: osteochondrodysplasie. Dit is een aangeboren groeistoornis van het kraakbeen en de botten, die zich niet beperkt tot de oren. Het veroorzaakt ook kortere, misvormde poten en kreupelheid, met pijnlijke gewrichtsontsteking als gevolg.
Te korte snuit - brachycefalie
Scottish folds hebben sowieso korte snuiten maar regelmatig ook een veel te korte snuit. Katten met een platte snuit (brachycefalie) lijden vaak aan oogaandoeningen, gebits- en ademhalingsproblemen.
Andere erfelijke aandoeningen
Bij de witte exemplaren komt aangeboren doofheid voor. Daarnaast heeft een verhoogd percentage dieren van dit ras bloedgroep B, dit vergroot het risico op een fatale afbraak van rode bloedcellen bij kittens (neonatale iso-erytrolyse). Ook is het ras gevoelig voor het ontwikkelen van PKD (nierfalen door cystenieren) en blaasgruis, dat pijnlijke blaasontstekingen kan veroorzaken.
Alles bij elkaar genomen, is de aanschaf van een Scottish fold ernstig af te raden. Bovendien werk je mee aan de illegale fokkerij van deze katten als je er toch een aanschaft omdat het verboden is om ze te fokken.
Geschiedenis
In 1961 leefde op een Schotse boerderij een vrouwelijke kat, Susie genaamd. Ze had gevouwen oren, een uniek uiterlijk kenmerk dat nog niet eerder was gezien. Susie werd gekruist met een Britse korthaar en kreeg twee kittens, beide ook met gevouwen oren. Hierna werd er een fokprogramma opgezet, waarbij werd gekruist met de Britse korthaar en de Europese korthaar. Na verschillende kruisingen werd duidelijk dat het gen voor gevouwen oren dominant is: slechts één van de ouders hoeft het gen te bezitten.
In 1966 werd het ras geregistreerd en kreeg het zijn huidige naam: Scottish fold. De langharige versie van het ras is bekend sinds het midden van de jaren tachtig. Eerdere kruisingen met de Perzische kat hebben dit langhaar-gen in het ras gebracht. Op dit moment is het toegestaan om de Scottish fold te kruisen met de Britse korthaar en de Amerikaanse korthaar.
Kittens van ouders die beide het Scottish foldgen hebben, krijgen allemaal ernstige osteochondrodystrofie. Daarom mag een Scottish fold nooit worden gekruist met een andere Scottish fold. Het is inmiddels in Nederland om die reden verboden om Scottish folds en Scottish fold-kruisingen te fokken.
Hoog risico op erfelijke aandoeningen
In de (vak)literatuur worden nog meer erfelijke aandoeningen genoemd. Vaak bestaat hiervoor weinig bewijs of komt de aandoening in Nederland zelden voor, dan wel is het ongerief nihil. Deze aandoeningen worden hier voor de volledigheid wel getoond, maar krijgen een score nul.
Brachycefalie (kortschedeligheid) brachycefaal obstructief syndroom (BOS) (1) | LICG ,2013 |
Hereditaire congenitale doofheid (erfelijke aangeboren doofheid) (1) | Strain G, 1996 |
Hypochondrodysplasie of osteochondrodysplasie (OCD)(afwijkende botgroei en kraakbeenontwikkeling) (3) |
" title="Takanosu et al, 2008">Takanosu et al, 2008 Gough A et al., 2010 Scott HW et al, 2007 |
Neonatale iso-erytrolyse (afweerreactie tegen eigen rode bloedcellen) (1) | Giger U et al., 1991 |
Polycystic kidney disease (PKD) (cystenieren) (4) |
" title="Gubbels E et al, 2005">Gubbels E et al, 2005 Appleman et al., 2006 Caressa Dierenziekenhuis, 2017 Testerink-Baas E, 2010 |
Urolithiase (urinewegstenen/"blaasgruis") (Feline Lower Urinary Tract Disease) (FLUTD) (1) | Lekcharoensuk C et al., 2001 |