Paardenmishandeling, faalt de sector?

sporen
Kale plek door sporen op Jumping Amsterdam 2020

Afgelopen week is olympische springruiter Kocher veroordeeld wegens mishandeling van een paard. De Amerikaan kreeg een boete van 9.000 euro en is voor tien jaar geschorst van deelname aan wedstrijden. De man gebruikte sporen waarmee hij zijn paard een elektrische schok kon geven. Normale sporen kunnen al vervelend tussen de ribben prikken, maar exemplaren die schokken geven zijn verboden. De foto’s werden vorig jaar naar buiten gebracht nadat de elektrische bedrading werd herkend op foto’s. Kocher kwam al eerder in opspraak vanwege hardhandige behandeling van een paard. Toch reed hij onder andere mee tijdens Jumping Amsterdam in 2020. Een evenement waar Dier&Recht al eerder actie tegen voerde.

sporen
De foto's waardoor Kocher werd betrapt

Het belang van bewijs

Mishandelingen met een bit, zweep of door overbelasting worden zelden bestraft. Zelfs als de mishandeling in het openbaar plaatsvindt, zoals bij de tuigpaardenwedstrijd in Houten, moet er heel wat gebeuren voordat er iemand opkomt voor het dier.

Paardenmishandeling kan alleen bestraft worden als er bewijs is:

  • de situatie moet gefilmd of gefotografeerd zijn
  • of de schade moet zo groot zijn dat een dierenarts kan aantonen dat het dier zwaar is mishandeld

Dit laatste was het geval bij het paard U2 van Lonneke Engel. Engel liet een onafhankelijke dierenarts aantonen dat de onderkaak van het paard verwondingen had opgelopen door hardhandig gebruik van een bit. Dit was gebeurd tijdens trainingen bij Academy Bartels. Pas nadat de schade was bevestigd door een dierenarts, kon Engel een rechtszaak aanspannen. Na een lange zaak bevestigt het Hof dat sprake is van blijvend mondletsel bij U2. Het Hof stelt zelfs vast dat dit letsel ook werkelijk bij Academy Bartels is ontstaan. Bartels mag wel nog tegenbewijs leveren.

De sector handhaaft niet op dierenwelzijn

Het is niet logisch om de handhaving van paardenwelzijn over te laten aan de sector. De paardensector is beperkt in de mogelijkheden om ruiters te straffen. Bovendien zijn ruiters zich goed bewust van kritische blikken en ze zorgen ervoor dat zulke zaken alleen achter gesloten deuren plaatsvinden. De Internationale Federatie voor Paardensport  (FEI) zou verantwoordelijk moeten zijn voor het welzijn. Dit is echter een zeer grote organisatie die volledig is gericht op het in standhouden van de paardensport. Alleen bij opzichtige paardenmishandeling grijpt FEI in. De enige strafmaatregel is het uitsluiten van wedstrijden, overtreders kunnen daarna nog steeds recreatief rijden of paarden houden.

Het is duidelijk dat er vanuit de overheid hardere maatregelen moeten komen tegen dierenmishandeling. Zelfregulering kun je niet overlaten aan de sector. Er zijn te grote spelers, er gaat veel geld in om en er is veelvuldig sprake van belangenverstrengeling. Bovendien valt een groot deel van het paardrijden niet onder een wedstrijdreglement. De meeste misstanden vinden plaats tijdens de trainingen voorafgaand aan de wedstrijden. Dan wordt een paard bijvoorbeeld ‘mentaal gebroken’ tijdens de eerste paar keren rijden. Ook kan er veel misgaan bij particulieren die zich niet met wedstrijden bezighouden. Deze mensen hoeven nergens verantwoording af te leggen, alleen wedstrijdruiters kunnen op het matje worden geroepen. In die zin faalt de sector niet; het is hun taak niet en hun invloed is onvoldoende om dierenleed structureel te voorkomen. Dit is een taak voor de overheid!

De huidige situatie normaliseert paardenleed

Hoewel het slaan of schoppen van een dier wettelijk is verboden, is mishandeling van een paard met een zweep, te strakke neusriem, bit met hefboomwerking of kinketting nog heel ‘gewoon’. Ook een paar flinke tikken met een zweep tijdens een openbare manegeles blijft onbesproken. Dit zijn wel degelijk mishandelingen die niet langer genegeerd mogen worden.

Zie je dat iemand hardhandig omgaat met een paard? Spreek die persoon dan daarop aan. Als de mishandelingen vaker plaatsvinden, probeer dan bewijs te verzamelen zodat wij of de dierenpolitie actie kunnen ondernemen.

Stichting Dier&Recht pleit voor een andere omgang met paarden, waarbij het welzijn van het dier centraal staat. Teken onze petitie tegen dwangmiddelen in de paardensport.

Deel dit artikel
Sarah Pesie

Als dierwetenschapper en -gedragsdeskundige ben ik verantwoordelijk voor de wetenschappelijke onderbouwing van de campagnes voor paarden. Ik ben daarnaast ook bijzonder geïnteresseerd in het natuurlijke gedrag van paarden, honden en katten. Met onderzoeken en publicaties informeer ik het publiek over de vele misstanden rond deze dieren. Ik hoop dat mensen zich daardoor meer verdiepen in de belevingswereld van dieren en zo beter begrijpen wat hun dier nodig heeft om gelukkig te zijn.