Zwerfkatten vormen een probleem in Nederland. De dieren overleven moeilijk in het wild en veroorzaken soms overlast in hun omgeving. Afschieten is geen oplossing, vindt Carien Radstake, voorzitter van Stichting Zwerfkatten Nederland. De diervriendelijke TNRC-methode werkt beter. We stelden Carien een aantal vragen.
Wat is TNRC?
TNRC is een afkorting voor het Engelse trap, neuter, relocate/return en care. In het Nederlands maken we ervan: vangen, castreren, her- of terugplaatsen en monitoren. Dat is een dier- en natuurvriendelijke manier om de populatie zwerfkatten te beheersen.
Waar komen zwerfkatten vandaan?
Zonder huiskatten zijn er geen zwerfkatten. Huiskatten gaan zwerven als ze hun thuis kwijtraken of worden achtergelaten. Ze hebben niet geleerd om buiten te overleven, gaan zwerven, sterven van de honger of worden ziek. Als ze niet gecastreerd zijn, kunnen ze zich bovendien voortplanten en komen er nakomelingen die verder verwilderen. Zo groeit het zwerfkattenprobleem.
Wat is eigenlijk het probleem van zwerfkatten?
Behalve dat het leven voor de katten zelf zwaar is, kunnen ze voor overlast zorgen in hun leefomgeving. Bijvoorbeeld door geluidsoverlast (vechten, krolsheid), ontlasting en het eten van vogels.
Waarom zou je ze niet afschieten?
Omdat het wreed is. En omdat er ook nog een kans bestaat dat je iemands huisdier doodschiet. Zo heeft ook de Tweede Kamer al geoordeeld in december 2013. Er is geen maatschappelijke meerderheid voor afschot. Alleen in Friesland mag het nog.
Waarom is vangen en castreren wel een oplossing?
Je stopt de voortplanting en je pakt ook meteen de geluidsoverlast aan van vechtende en krolse katten omdat castratie ook de voortplantingsdrift wegneemt. Castreren geldt trouwens voor zowel katers als poezen. In het ene geval haal je de zaadballen weg, in het andere de eierstokken. Hiervoor heeft Stichting Zwerfkatten Nederland sinds kort een mobiele operatiebus waarmee het op locatie gebeurt.
Wat doen jullie nog meer op locatie?
De katten krijgen ook vaccinaties en een wormen- en vlooienbehandeling. We kijken het gebit en de oren na. En we chippen ze, om ze te kunnen traceren als ze weer verloren raken. Katten waarvan de eigenaar bekend is, brengen we terug. De andere proberen we te herplaatsen, bijvoorbeeld bij boerderijen, maneges en tuinderijen, waar ze helpen om de overlast door knaagdieren te bestrijden.
Hoe gaat het herplaatsen?
Katten die in beschermde natuurgebieden worden gevonden, plaatsen we als eerste. We willen ze niet in de natuurgebieden terugzetten, omdat daar meer kwetsbare vogelsoorten voorkomen die ook beschermd moeten worden. We vragen de boeren en tuinders daarbij wel om de katten bij te voeren, zodat ze niet uit honger hoeven te jagen. Zo worden zwerfkatten schuurkatten. Katten die we echt niet kunnen herplaatsen, zetten we terug in het gebied waar ze zijn gevonden.
Doen jullie dit allemaal alleen?
Nee, we werken samen met verschillende natuurorganisaties en met partijen als de Koninklijke Nederlandse Jagers Vereniging en de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde. Het is belangrijk kennis te delen en samen beleid te maken. Zo hebben we nu een driejarig project met de provincie Utrecht om zwerfkatten uit natuurgebieden te herplaatsen. Een veel betere oplossing dan het afschieten van vierhonderd katten per jaar, zoals dat voor 2021 nog gebeurde.
Zou je toekomstige kattenbazen nog iets willen zeggen?
Stel jezelf vooral de vraag of je genoeg in huis hebt om een kat te houden, ook financieel. Als dat zo is, neem dan liever een kat of kitten uit het asiel. Je geeft een dier een nieuw thuis en maakt daarmee plaats voor nieuwe noodgevallen. Dat is bovendien voordeliger omdat deze katten al gecastreerd, gevaccineerd, ontwormd en gechipt zijn. Zo lossen we samen het zwerfkattenprobleem op.
In 2013 nam de Tweede Kamer een motie aan om de jacht op zwerfkatten in heel Nederland te verbieden. Friesland blijft echter, als enige provincie, toestaan dat jagers katten doodschieten. De provincie beroept zich op een oud aanwijzingsbesluit uit 2003. Dier&Recht is een juridische procedure gestart tegen deze achterhaalde regelgeving.
Wil jij ook dat Friesland stopt met het doodschieten van katten? Teken de petitie!
