Ierse setter

Ierse setter

Heupdysplasie, epilepsie, oogziektes en maagkanteling; het is maar een kleine greep uit de vele ernstige aandoeningen waar de Ierse setter mee te maken heeft.

Heupdysplasie

De Ierse setter heeft een groot risico op heupdysplasie (HD), een pijnlijke heupaandoening. Op jonge leeftijd kunnen dure operaties nog uitkomst bieden, maar meestal wordt de aandoening te laat vastgesteld. Honden met heupdysplasie moeten meestal levenslang pijnstillers slikken om de pijn hanteerbaar te houden.

Epilepsie

Epilepsie is een verschrikkelijke ziekte voor zowel hond als baas. Epilepsie is niet te genezen is en alleen met medicatie onder controle te houden. Als medicijnen onvoldoende aanslaan, sterft de hond meestal op jonge leeftijd.

Maag dilatatie volvulus - maagkanteling

Grote hondenrassen lopen een hoger risico op een maagdraaiing. Als er niet meteen medische hulp komt, sterven honden binnen enkele uren aan deze aandoening. Symptomen zijn loos braken (overgeven zonder dat er iets meekomt), het opzwellen van de maag/buik, en een snelle verslechtering van de hond. Neem bij twijfel direct contact op met een dierenarts!

Entropion, ectropion, PRA en meer oogziektes

De Ierse setter heeft een ruime kophuid en daarom sluiten de oogleden vaak niet goed aan. Het afwijkende ooglid kan pijnlijke oogontstekingen zoals entropion en ectropion veroorzaken. Bij cherry eye is het derde ooglid opgezwollen en belemmerd het de traanklier. Deze aandoeningen zijn te behandelen met dure operaties. Ook PRA (progressieve retina atrofie) en cataract komen geregeld voor. Die veroorzaken blindheid en dat is niet te behandelen.

Lees in de onderstaande lijst welke andere aandoeningen voorkomen bij de Ierse setter.

Geschiedenis

Er zijn verschillende theorieën over de herkomst van de setters. Het lijkt erop dat er al in de 16e eeuw kruisingen voorkwamen tussen pointers en spaniels die uiteindelijk de basis vormden voor de setters. De rode Ierse Setter ontstond in de 18e eeuw uit de rood-witte Ierse Setter. Ierse jagers wilden een snelle werkhond met een goede neus. De rode kleur was gemakkelijk te zien als de hond in het veld zijn jachtwerk deed.

In Nederland is de setter niet veel gebruikt voor de jacht. De jachtvelden zijn hier klein en dicht begroeid, en deze hond is gefokt voor grote open jachtterreinen. Hier zie je de Ierse setter vooral als gezinshond en op tentoonstellingen. 

Aantal bij dit ras bekende erfelijke aandoeningen
27
Risico

Zeer hoog risico op erfelijke aandoeningen
Aandoeningen Minpunten Risico
Atopie (omgevingsallergie) 6.0
Cataract (staar) 4.0
Cerebellaire ataxie (dronkemansgang door aandoening kleine hersenen) 0.0
Cherry eye (opgezwollen derde ooglid) 1.0
Colour dilution alopecia (kaalheid met verkleuring) 2.5
Ectropion (naar buiten gedraaide oogleden) 1.5
Entropion (naar binnen krullende oogleden) 2.5
Epilepsie 2.0
Hemofilie (bloederziekte) 0.0
Heupdysplasie - grote hond (ontwikkelingsstoornis heup) 9.0
Immuungemedieerde hemolytische anemie (afbraak rode bloedcellen door afweersysteem) 0.0
Insulinoom (alvleesklierkanker) 0.0
Larynxparalyse (JLPP - juveniele larynx paralyse en polyneuropathie) (verlamming stembanden) 2.0
Lissencefalie (hersenaandoening) 0.0
Maag-dilatatie-volvulus (maagdraaiing) 6.0
Mega-oesophagus (slokdarm verwijding/ slokdarm verlamming) 3.5
Neuronale ceroïde lipofuscinose (ophoping van vet in zenuwcellen) 0.0
Osteosarcoom (botkanker) 0.0
Persisterende ductus arteriosis botalli (abnormale verbinding tussen aorta en longslagader) 0.0
Persisterende pupillaire membranen (overgebleven oogmembranen) 0.0
Primaire hypothyreoïdie (tekort aan schildklierhormoon) 1.5
Primaire idiopatische seborroe (overmatige afscheiding van talg) 0.0
Progressieve retina atrofie (PRA) (voortschrijdende verslechtering netvlies) 4.0
Talgklieradenoom (talgklierkanker) 0.0
Tricuspidalisklepdysplasie (lekkage van de rechterhartklep) 0.0
Uveo-dermatologisch syndroom (verbleken van huid/haar en aantasting netvlies door afweersysteem) 0.0
Wobbler syndroom (afwijkende gang door vernauwd wervelkanaal) 0.0

In de (vak)literatuur worden nog meer erfelijke aandoeningen genoemd. Vaak bestaat hiervoor weinig bewijs of komt de aandoening in Nederland zelden voor, dan wel is het ongerief nihil. Deze aandoeningen worden hier voor de volledigheid wel getoond, maar krijgen een score nul.

(Neonatale) cerebellaire ataxie (dronkemansgang door aandoening kleine hersenen) (3) CIDD
Peelman LJ, 2009
Atopie (omgevingsallergie) (2) CIDD
LICG, 2011
Canine Leucocyte Adhesion Deficiency (CLAD) (1) 2022, LICG huisdierenbijsluiter Ierse Setter
Cataract (staar) (1) CIDD
Cherry eye (opgezwollen derde ooglid) (1) CIDD
Colour dilution alopecia (kaalheid met verkleuring) (3) CIDD
Professionals Diergeneeskunde, 2011
Peelman LJ, 2009
Ectropion (naar buiten gedraaide oogleden) (2) LICG, 2011
2022, LICG huisdierenbijsluiter Ierse Setter
Entropion (naar binnen krullende oogleden) (3) CIDD
LICG, 2011
2022, LICG huisdierenbijsluiter Ierse Setter
Epilepsie (7) CIDD
Professionals Fokkerij, 2011
LICG, 2011
2022, LICG huisdierenbijsluiter Ierse Setter
MCD Amsterdam, 2015, Epilepsie
Hemofilie (bloederziekte) (2) CIDD
Peelman LJ, 2009
Heupdysplasie - grote hond (ontwikkelingsstoornis heup) (4) Boer L, 2010
CIDD
Orthopedic Foundation for Animals, 2014, HD
Witsberger, 2008, CCLD and HD
Immuungemedieerde hemolytische anemie (afbraak rode bloedcellen door afweersysteem) (2) CIDD
Peelman LJ, 2009
Insulinoom (alvleesklierkanker) (1) UU
Larynxparalyse (JLPP - juveniele larynx paralyse en polyneuropathie) (verlamming stembanden) (2) Professionals Diergeneeskunde, 2011
Professionals Fokkerij, 2011
Lissencefalie (hersenaandoening) (2) CIDD
Peelman LJ, 2009
Maag-dilatatie-volvulus (maagdraaiing) (9) Bell JS, 2014
CIDD
Professionals Diergeneeskunde, 2011
Evans KM et al., 2010
Glickman LT et al., 2000
LICG, 2011
2022, LICG huisdierenbijsluiter Ierse Setter
O'Neill et al, GDV, 2017
Peelman LJ, 2009
Mega-oesophagus (slokdarmverwijding/slokdarmverlamming) (4) CIDD
Professionals Fokkerij, 2011
Peelman LJ, 2009
2023, Universiteit Utrecht, Mega-oesophagus
Neuronale ceroïde lipofuscinose (ophoping van vet in zenuwcellen) (3) Katz ML et al., 2005
Lingaas F et al., 1998
Shibuya H et al., 1998
Osteosarcoom (botkanker) (1) LICG, 2011
Persisterende ductus arteriosis botalli (abnormale verbinding tussen aorta en longslagader) (2) CIDD
Peelman LJ, 2009
Persisterende pupillaire membranen (overgebleven oogmembranen) (1) CIDD
Primaire hypothyreoïdie (tekort aan schildklierhormoon) (4) CIDD
Orthopedic Foundation for Animals, 2014, HD
Peelman LJ, 2009
IDID
Primaire idiopatische seborroe (overmatige afscheiding van talg) (1) CIDD
Progressieve retina atrofie (PRA) (voortschrijdende verslechtering netvlies) (4) CIDD
Professionals Fokkerij, 2011
Djajadin
2022, LICG huisdierenbijsluiter Ierse Setter
Talgklieradenoom (talgklierkanker) (1) UU
Tricuspidalisklepdysplasie (lekkage van de rechterhartklep) (2) CIDD
Peelman LJ, 2009
Uveo-dermatologisch syndroom (verbleken van huid/haar en aantasting netvlies door afweersysteem) (2) Peelman LJ, 2009
UU
Von Willebrands ziekte (bloedstollingsziekte) (1) 2022, LICG huisdierenbijsluiter Ierse Setter
Wobbler syndroom (afwijkende gang door vernauwd wervelkanaal) (1) CIDD
Deel deze pagina