Rashond
De dashond, ruwhaar is net als alle teckels gevoelig voor dezelfde erfelijke problemen. Een belangrijke oorzaak voor de gezondheidsproblemen is de relatief lange rug, waardoor de tussenwervels uitpuilen en op het ruggenmerg drukken, met pijn en verlamming tot gevolg.
Verlamming door aandoeningen in het ruggenmerg
Hun extreem lange rug geeft teckels een hoog risico op intervertebrale discusdegeneratie. Hierbij worden de tussenwervelschijven - die normaal de ruggenwervels stabiel houden - langzaam afgebroken. Als de wervels minder stabiel worden, kunnen de zenuwen in het ruggenmerg makkelijker beschadigen. Bij een hernia raken de zenuwen van het ruggenmerg beklemd omdat de tussenwervelschijf uitpuilt. Beide aandoeningen zijn erg pijnlijk en in ernstige gevallen raakt de hond verlamd. Alleen dure operaties bieden een kans op herstel.
Gewrichtsproblemen door kromme poten
Kromme poten zijn bij de teckel een raskenmerk, maar eigenlijk is dit een vorm van het radius curvus syndroom, chondrodysplasie. Het spaakbeen en de ellepijp groeien niet even hard, en dat veroorzaakt problemen in de gewrichten van de voorpoten. Dit kan erg pijnlijk zijn en ervoor zorgen dat de hond mank loopt.
Hartfalen door lekkende hartkleppen
Myxomateuze mitralisklepinsufficiëntie is een aandoening die de kleppen van het hart kan vervormen waardoor ze niet meer goed kunnen sluiten. Dit veroorzaakt moeilijkheden met de bloedcirculatie die uiteindelijk kunnen leiden tot hartfalen. Medicijnen kunnen de levensduur van de hond verlengen, maar er is er geen behandeling om de hartkleppen te repareren.
Geschiedenis
Het spoor van de dashond voert terug tot de middeleeuwen. Al in teksten uit de vijftiende en zestiende eeuw wordt gesproken over een ‘laagbenige jachthond’, ook wel Dachsel (dashond) genoemd. Deze jachthond is selectief gefokt uit brakken. Brakken (‘lopende honden’) zijn jachthonden die met hun neus aan de grond een spoor volgen en daarbij luid blaffen zodat de jager weet waar ze zich bevinden. De eerste brakken kwamen in 1200 v.Chr. vanuit Egypte naar Europa als ruilobject.
Er werd dus al in de middeleeuwen selectief gefokt met de dashond. Alleen ging het toen niet om ‘mooi’, maar om ‘praktisch’: de korte pootjes waren ideaal voor het opjagen van wild dat zich ondergronds verstopt: dassen bijvoorbeeld. Die werden destijds gezien als een plaag – vandaar de naam ‘dashond’.
Dashonden waren dus jachthonden, gespecialiseerd in het opjagen van klein wild. Hun fysieke kenmerken ondersteunen die functie: korte poten (waardoor ze hun neus dicht bij het reukspoor op de grond hebben en ze zich makkelijk in burchten en holen kunnen wringen), spade-achtige voorpoten met vliezen tussen de tenen (handig bij het graven), grote, brede nagels aan hun voeten (ook handig bij het graven), dikke kussentjes onder hun voeten (goede bescherming tijdens het graven), lange oren (die over de grond en langs gras en struikgewas slepen, wat maakt dat ze de geur van het spoor beter kunnen vasthouden).
Maar hun raskenmerken zorgen inmiddels ook voor een hele reeks erfelijke aandoeningen. Er is dringend behoefte aan vers bloed in deze lijn!
Aantal bij dit ras bekende erfelijke aandoeningen
46
Risico
Zeer hoog risico op erfelijke aandoeningen
In de (vak)literatuur worden nog meer erfelijke aandoeningen genoemd. Vaak bestaat hiervoor weinig bewijs of komt de aandoening in Nederland zelden voor, dan wel is het ongerief nihil. Deze aandoeningen worden hier voor de volledigheid wel getoond, maar krijgen een score nul.
| Alopecia areata (pleksgewijze kaalheid) (1) | CIDD |
| Cataract (staar) (4) | CIDD LICG, 2016 IDID GI |
| Chiari malformatie/syringomyelie (holtevorming in het ruggenmerg, te klein achterhoofdsgat) (1) | Limburg P.G, 2013 |
| Chondrodysplasie (kortbenigheid door kraakbeenafwijking, radius curvus syndroom) (2) | Peelman LJ, 2009 IDID |
| Chronische superficiële keratitis [Pannus] (langdurige oppervlakkige hoornvliesontsteking) (3) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID |
| Collageendysplasie (misvorming van bindweefsel) (1) | Professionals Fokkerij, 2011 |
| Colour dilution alopecia (kaalheid met verkleuring) (3) | CIDD Professionals Diergeneeskunde, 2011 Peelman LJ, 2009 |
| Cornea dermoïd (huid op hoornvlies of bindvlies) (1) | CIDD |
| Cornea ulcus (zweer op het oog) (1) | Iwashita et al, 2020, UK |
| Cryptorchidie (niet ingedaalde testikel) (4) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID GI |
| Cystinurie (vorming cystine-stenen in de nieren) (2) | CIDD Professionals Diergeneeskunde, 2011 |
| Demodicosis (gevoeligheid voor infectie met Demodex-mijt) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Distichiasis (haren op de ooglidrand) (1) | GI |
| Ehlers Danlos Syndroom (bindweefselaandoening) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Entropion (naar binnen krullende oogleden) (1) | GI |
| Epilepsie (6) | DHU, health report 2021 LICG, 2016 MCD Amsterdam, 2015, Epilepsie Short et al Swain et al, 2017, Lafora Disease GI |
| Epitheliale corneadystrofie (aantasting hoornvlies) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Folliculaire dysplasie (black-hair follicular dysplasia) (haaruitval door aantasting van de haarzakjes) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Hernia nuclei pulposi (uitpuiling tussenwervelschijf) (8) | Baller L et al., 2012 CIDD Professionals Fokkerij, 2011 LICG, 2011 RDA WRvB IDID GI |
| Heupdysplasie - kleine hond (ontwikkelingsstoornis heup) (1) | Orthopedic Foundation for Animals, 2014, HD |
| Histiocytoom (goedaardige kanker op hoofd, oren en/of ledematen) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Hyperadrenocorticisme [ziekte van Cushing] (te veel productie van bijnierschorshormoon) (4) | Carotenuto et al, 2019, Cushing's CIDD Peelman LJ, 2009 GI |
| Hypofysaire dwerggroei (tekort aan groeihormoon) (1) | RDA |
| Immuungemedieerde hemolytische anemie (afbraak rode bloedcellen door afweersysteem) (1) | Peelman LJ, 2009 |
| Intervertebrale discusdegeneratie (aandoening aan tussenwervelschijven) (4) | Brisson BA, 2010 DHU, health report 2021 LICG, 2016 Smolders LA et al., 2013 |
| Keratoconjunctivitis sicca (ontsteking hoornvlies door gebrek aan traanvocht) (1) | Professionals Fokkerij, 2011 |
| Mammatumor (melkklierkanker) (1) | Zatloukal J et al., 2005 |
| Mega-oesophagus (slokdarmverwijding/slokdarmverlamming) (1) | Bell et al, megaesophagus, 2022 |
| Microphthalmos (te klein oog) (2) | CIDD GI |
| Myxomateuze mitralisklepinsufficiëntie (lekkage van de linkerhartklep) (3) | CIDD DHU, health report 2021 LICG, 2016 |
| Narcolepsie (slaapziekte) (1) | Peelman LJ, 2009 |
| Neuronale ceroïde lipofuscinose (ophoping van vet in zenuwcellen) (2) | Peelman LJ, 2009 IDID |
| Optische zenuw hypoplasie (onderontwikkeling oogzenuw) (1) | CIDD |
| Otitis externa (ontsteking uitwendige gehoorgang) (1) | Swiecicka N et al., 2014 |
| Palatoschisis (gespleten gehemelte of lip) (2) | CIDD IngwersenW |
| Patella luxatie (losse knieschijf) (2) | Orthopedic Foundation for Animals, 2013, PL GI |
| Persisterende ductus arteriosis botalli (abnormale verbinding tussen aorta en longslagader) (1) | BP |
| Portosystemische shunt (levershunt) (afwijking bloedstroom lever) (1) | LICG, 2016 |
| Primaire acanthosis nigricans (zwartverkleuring en verdikking huid) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Primaire hypothyreoïdie (tekort aan schildklierhormoon) (4) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID GI |
| Primaire idiopatische seborroe (overmatige afscheiding van talg) (1) | CIDD |
| Progressieve retina atrofie (PRA) (voortschrijdende verslechtering netvlies) (5) | CIDD Professionals Fokkerij, 2011 LICG, 2016 IDID GI |
| Pyruvaatkinase deficiëntie (verstoorde energiestofwisseling van de rode bloedcellen) (2) | Peelman LJ, 2009 IDID |
| Sick sinus syndroom (hartziekte van de sinusknoop) (3) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID |
| Von Willebrands ziekte (bloedstollingsziekte) (3) | CIDD LICG, 2011 Peelman LJ, 2009 |
| Ziekte van Calvé-Legg-Perthes (heupaandoening door onvoldoende bloedtoevoer) (2) | IDID GI |