Als dierenarts krijg ik geregeld honden op mijn behandeltafel met een slecht gebit. Het gebit van een kortsnuit spant daarbij de kroon. Onlangs kwam ik een aantal foto’s tegen die ik graag met je wil delen. Als waarschuwing, want een opzettelijk mismaakt gebit geeft enorm veel pijn en ongemak bij deze arme hondjes.
Pijnlijk gebit als rasstandaard
Mensen geven kapitalen uit aan de orthodontist om hun kinderen af te helpen van konijnentanden (overbeet) of centenbak (kruisbeet, onderbeet). Alles moet keurig in lijn staan voor de perfecte tandpastaglimlach. Vreemd genoeg hechten – misschien wel dezelfde mensen – eraan, dat hun hond een korte snuit heeft en dus een volkomen scheefstaand, pijnlijk gebit. Brachycefale honden (honden zonder snuit) zoals de Franse en Engelse Bulldog, Mopshond en Boxer, hebben allemaal een te korte bovenkaak. Dit is een eis in de rasstandaard: er wordt doelbewust op gefokt. Een tandarts weet niet wat hij ziet, als hij zulke gebitten in zijn praktijk zou krijgen! Deze dieren hebben geen gebit, maar een verzameling ellende in hun bek.
Hieronder zie je het gebit (bovenkaak) van een Bordercollie naast dat van een brachycefale Mopshond.
Vaak moeten bij kortsnuitige honden veel tanden en kiezen getrokken worden. Een vreemde situatie: mensen fokken en kopen honden die opzettelijk misvormd zijn, die niet fatsoenlijk kunnen kauwen en veel pijn hebben aan hun gebit.
Een bek vol ellende
Er is een lange lijst afwijkingen te noemen van het gebit bij kortsnuiten. Kijk eerst eens naar het verschil tussen de foto van een hond met een mooie sluiting van de kaak, en die van de sluiting van een hond met een te korte bovenkaak. Bij de gezonde kaak past alles keurig in elkaar, er is nergens frictie. De bek kan dicht, het gebit is schoon, er is geen tandvleesontsteking. Bij de kortsnuit kan de bek niet dicht, waardoor kauwen heel moeilijk of onmogelijk is. Tussen de tanden zijn abnormale contacten (blauwe pijlen). Bovendien valt de onderlip over enkele kiesjes naar binnen, achter de hoektand (paarse pijl). Er is tandvlees ontsteking zichtbaar en tandplaque (rode pijl).
Op de volgende foto is te zien dat kiezen en tanden in het tandvlees prikken, waardoor ontstekingen en pijn de kop opsteken (rode pijlen). Achter de scheefstaande tanden blijft vuil zitten (blauwe pijl). Het vuil zorgt voor tandvleesontsteking en tandsteenvorming, wat de hond veel pijn geeft.
Bij een kortsnuitige hond staan kiezen dwars in de mond. Er is botverval en botontsteking onder het tandvlees, tandvleesontsteking en tandsteen (groene pijlen). Het tandvlees is verdikt en zit los.
De volgende foto laat een ontstoken binnenkant van de lippen zien (groene pijl). De snijtanden staan zo afwijkend dat er haar en vuil tussen vastzit (blauwe pijl). Op de bijbehorende röntgenfoto is te zien dat de twee middelste snijtanden los staan, het bot is daar verdwenen door botontsteking.
Onderstaande röntgenfoto is van een Mopshond. De ontstekingen rond de wortels van de snijtanden zijn heel duidelijk te zien (rode pijlen). De tanden zitten al los. Zulke tanden mag je als dierenarts niet in de bek achterlaten, want botontstekingen doen verschrikkelijk veel pijn.
Op de foto hieronder zie je de chronische ontstekingen in het slijmvlies van de bek, door tanden en kiezen die dag in dag uit irriteren. Ook al zijn de kiezen die hiervoor verantwoordelijk zijn gezond, toch moeten ze getrokken worden om de pijnlijke ontstekingen op te lossen.
De volgende foto laat een gebit zien, waarvan alle bovenste snijtanden getrokken zijn. Daarnaast is er een tand verwijderd die de hoektand belemmerde. Na zo’n behandeling is het de bedoeling dat pijnlijke kiezen weg zijn en de bek beter sluit. De snijtanden kunnen nu geen pijnlijke groeven meer maken in de onderkant van de bek.
Pijnbestrijding
Er zijn dus ‘oplossingen’ te bedenken: daar waar tanden en kiezen elkaar in de weg staan, is het noodzakelijk een van beide te trekken zodat pijn verholpen wordt. Soms kan de bovenkant van een tand of kies afgezaagd worden om het gebit beter te laten aansluiten. Een wortelkanaalbehandeling is dan wel noodzakelijk om pijn en ontsteking van de afgezaagde tand te voorkomen.
Gezonde kiezen trekken
Zowel dierenartsen als eigenaren vinden het soms moeilijk een relatief gezonde tand te trekken. Houd in gedachten dat het doel is om een zo schoon mogelijke mond te creëren met zo min mogelijk pijn. Dit betekent dat je soms een (redelijk) gezonde tand of kies moet trekken, omdat dit element in de weg staat. Denk er ook aan dat een tand of kies nutteloos is als de kaak niet sluit! Uiteindelijk zal een hond zónder tanden en kiezen maar mét een kaak die wel dicht kan, beter kunnen kauwen en minder pijn hebben.
Los het op
Er zijn een heleboel kortsnuitige honden die veel pijn lijden, en niet eens alleen aan hun gebit. Heb je een hond met een korte snuit, laat dan een goed gebitsonderzoek doen door een gespecialiseerde dierentandarts. Verschuil je niet achter het idee dat gebitsproblemen normaal zijn voor het ras. Als het gebit de hond pijn bezorgt: los het op.
Meer weten over de problemen bij kortsnuitige honden en waarom je ze niet moet aanschaffen - lees hier verder!
