In de paardensector heersen verschillende opvattingen over hoe paarden zich van nature gedragen. Bijvoorbeeld het onjuiste idee dat paarden in de natuur erg hard en agressief tegen elkaar zijn. In werkelijkheid veroorzaakt de traditionele manier van paarden houden veel stress en agressie bij de dieren, terwijl paarden van nature juist nieuwsgierig en vriendelijk naar soortgenoten zijn.
Een vertekend beeld van agressie bij paarden
Natuurdocumentaires en sommige natural horsemanship goeroes scheppen een beeld van paarden alsof ze continu strijden; om de rangorde, om te overleven, hengsten die met elkaar vechten. Hierdoor wordt ons beeld van paarden sterk bepaald. Stel je eens voor hoe saai een documentaire zou zijn als de paarden dagenlang alleen maar als een harmonieuze familie vreedzaam rondlopen, grazen en van elkaar leren? Door onze menselijke focus op conflicten, agressie en problemen, leren we te weinig over welk paardengedrag juist verbindend werkt, hoe de paarden van elkaar leren en vriendschappen sluiten.
Paarden zijn het liefst vredelievend
Enkele wetenschappers zijn het er inmiddels over eens dat in het wild levende paarden weinig agressie naar elkaar vertonen. Volgens hen is rangorde een menselijk begrip. Als paarden op een natuurlijke manier met genoeg ruimte en keuzevrijheid gehouden worden, dan zijn ze totaal niet agressief. Wanneer een paard agressief is tegen soortgenoten komt dit in 99 procent van de keren door een door mensen gecreëerde situatie: te weinig ruimte, te weinig ruwvoer, stress door training, een wisselende kuddesamenstelling. Vaak zien we ook juist die momenten omdat de aankomst van de verzorger bij de weide of stal tot conflicten leidt. De komst van de verzorger wordt namelijk geassocieerd met een actie, zoals voeren of trainen.
Als paarden ontspannen zijn vertonen ze verbindend gedrag
Verbindend gedrag vertonen paarden tijdens heel veel sociale momenten om onderlinge relaties te bevestigen en te onderhouden. Het duidelijkste voorbeeld is de verzorging van elkaars vacht door elkaar te krabbelen. Maar er zijn veel meer voorbeelden. Grazen of hooi eten is bijvoorbeeld niet enkel eten, maar ook een sociale gebeurtenis. Van nature eten paarden ruwvoer op een rustige manier. Samen scharrelen ze dan rond, met oog voor elkaar en voor de omgeving. Ze zijn hierbij ontspannen; het samen eten bevestigd de vriendschap.
Herken jij het verbindende gedrag bij je paard?
Juist aan het verbindende gedrag van paarden wordt vaak te weinig aandacht besteed. Paardenliefhebbers kunnen er veel van leren om bij de paarden in (of net naast) de weide te gaan zitten en te observeren hoe paarden relaties met elkaar onderhouden. Hebben de paarden de rust en ruimte om nieuwsgierig naar elkaar te zijn? Is de situatie aangenaam? Zo herkennen mensen hopelijk ook beter wanneer er te weinig leefruimte of ruwvoer is, of hoe saai het is om alleen in een kleine zandpaddock (of box) te staan.
Neem de tijd en beleef hoe de omgeving de dynamiek van de kudde en het humeur van de paarden beïnvloedt.
Heb jij onze petitie om eenzaamheid bij paarden te stoppen al getekend?
