Veel paarden die op stal staan, hebben hoefproblemen. De hoeven worden slap, de hielen worden smaller, er ontstaat rotstraal (een aandoening aan het driehoekige stuk ‘eelt’ onder de hoef). Het is niet raar dat dit gebeurt: paarden zijn toegerust om de hele dag te lopen. Als ze dagelijks uren achtereen stilstaan, gaat hun hoeffunctie achteruit. Dat ene uurtje trainen per dag gaat hierin geen verschil maken.
Hoefproblemen worden weinig herkend
In eerste instantie lijkt het onwaarschijnlijk dat paarden met hoefproblemen kunnen trainen of meedoen aan wedstrijden. De veranderingen in een hoef gaan echter heel langzaam. Pas als de rek er helemaal uit is, wordt het paard kreupel. Tot het zover is, kunnen er jarenlang hoefproblemen spelen zonder dat die worden herkend. Er wordt een ander hoefijzer geprobeerd, een zooltje of een andere oplossing: allemaal symptoombestrijding. Het probleem waar het om gaat, wordt vaak pas onderkend als het te laat is.
Gezonde paarden hebben gezonde hoeven
De gezondheid van de hoeven is een goede afspiegeling van de algehele gezondheid van een paard, en dus ook van de verzorging die het krijgt. Die gezondheid is afhankelijk van meerdere factoren:
- kwaliteit van het ruwvoer
- beweging(svrijheid)
- hygiëne van de huisvesting (vrij van mest en urine!)
- afwisseling van harde en zachte ondergronden
- regelmatig bekappen (bijwerken van de hoeven). Afhankelijk van de slijtage van de hoeven moet er iedere vier tot acht weken bekapt worden. Nalatigheid en onkundig bekappen zorgen voor scheve of te lange hoeven, die kunnen gaan afbrokkelen en scheuren.
De hoef als bloedpomp
Goede hoefwerking is van groot belang voor een goede bloedsomloop en afdrijving van lymfevocht in de benen. Een gezonde hoef heeft geen hoefijzer nodig; een hoefijzer kan zelfs belemmerend werken op de natuurlijke bloedpompfunctie van de hoef. Ook werkt een hoefijzer de natuurlijke schokdemping van de straal (het veerkrachtige eeltweefsel in de hoefzool) tegen. In het onderbeen van een paard zitten geen grote spieren: de bloedsomloop in het been is grotendeels afhankelijk van de functie van de hoef om het bloed omhoog te pompen. Bij iedere stap zet de hoef iets uit en zuigt zich vol bloed; bij het optillen stroomt dit bloed terug het been in. Doordat paarden van nature vele kilometers per dag lopen, zijn de hoeven de hele dag in beweging.
Stilstaan is achteruitgaan
Door het lange stilstaan in een stal neemt de functionaliteit van de hoeven af. Om de bloedcirculatie in de hoef gaande te houden, moet het paard zijn gewicht steeds verplaatsen. Hieruit komt stereotiep gedrag voort, zoals weven (alsmaar van het ene been op het andere wiebelen, waarbij hoofd en hals meebewegen) of stallopen (rondjes lopen in de stal). Het zijn pogingen om iets van gevoel in de hoeven te houden, en om tegemoet te komen aan de natuurlijke drang tot bewegen.
Stapmolen en training zijn geen alternatief voor loslopen
Verplicht lopen in een stapmolen of tijdens een training vermindert weliswaar de hoefproblemen, maar geeft niet de fysieke ontspanning en bevrediging die een paard ervaart bij vrij loslopen. Loslopen met andere paarden op een ruim terrein draagt bovendien bij aan de motivatie om te bewegen, en daardoor ook aan de gezondheid van de hoeven.
Stichting Dier&Recht wil dat in de wet wordt vastgelegd dat ieder paard dagelijks los kan lopen op een stuk grond dat minstens groot genoeg is voor een sprintje. Stallen die gebruikmaken van een zogenoemd Paddock Paradise of een Hit Actief Stal bieden de paarden gelegenheid om veel te lopen, zoals ze dat ook in de natuur zouden doen.
Wil je meer lezen over paarden? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.