De rechter heeft twee teleurstellende uitspraken gedaan over het gebruik van roostervloeren in de kalverhouderij. Hoewel de rechtbank de welzijnsrisico’s van deze vloeren erkent, besloot ze dat er op basis van inspecties door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geen overtredingen waren vastgesteld bij de betrokken bedrijven. Een grote tegenslag voor de kalveren.
Schadelijke roostervloeren
In de kalverhouderij leven kalveren in een krap hok met een harde houten of betonnen roostervloer, zonder stro. Een ‘vleeskalf’ komt nooit buiten en brengt zijn hele, korte leven door op deze harde ondergrond. De wet schrijft voor dat kalveren recht hebben op een comfortabele en zindelijke ligplaats. Vloeren moeten stroef zijn; de hokinrichting mag een kalf geen schade toebrengen.
Hoe is het dan mogelijk dat er nog steeds miljoenen kalveren op harde roostervloeren leven? Waar ze in hun eigen ontlasting moeten liggen? Waar ze uitglijden en zich verwonden als ze ook maar enige activiteit proberen te ondernemen? Dier&Recht stapte naar College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) om hier een uitspraak over te krijgen.
Erkenning van de welzijnsrisico's
In beide uitspraken erkent de rechtbank de risico’s van roostervloeren voor kalveren.* Het CBb is het met ons eens dat roostervloeren een negatieve invloed kunnen hebben op het welzijn van kalveren, met name door de verhoogde kans op gewrichtsproblemen, kreupelheid en verwondingen. Vooral natte en gladde vloeren vormen een risico, waardoor kalveren kunnen uitglijden. Hoewel de NVWA geen overtredingen constateerde, ziet de rechter de structurele zorgen rond roostervloeren en het effect ervan op dierenwelzijn. Zij bevestigt dat deze vloeren de fysieke conditie van kalveren kunnen aantasten.
Te veel vertrouwen in NVWA-inspecties
Ondanks de erkenning van de welzijnsproblemen concludeert het CBb - op basis van de inspecties door de NVWA - dat er geen overtredingen zijn vastgesteld op de twee bedrijven. Het vertrouwen van de rechtbank in de beperkte momentopnames van de NVWA is teleurstellend.
De NVWA-inspecteurs deden slechts een steekproef onder enkele kalveren op de twee bedrijven en koppelden ernstige problemen, zoals een bloedende staart en dikke knieën, niet aan de roostervloeren (terwijl bekend is dat de roostervloeren staartbetrappingen en gewrichtsproblemen zoals dikke knieën veroorzaken). De gladheid van de vloer werd beoordeeld door de ‘laarzenglijtest’, waarbij een inspecteur op een been gaat staan en kijkt of hij zelf uitglijdt. Een absurde zelfbedachte test, niet te vergelijken met de manier waarop kalveren zich voortbewegen over een glibberige vloer.
Frustrerende uitspraken
De uitspraken zijn een grote tegenslag. Ondanks dat de rechtbank de welzijnsrisico's erkent, blijft strengere handhaving uit, waardoor miljoenen kalveren nog steeds op harde, gladde vloeren moeten leven, zonder een schone, zachte ligplek. Dier&Recht blijft strijden voor de kalveren. We gaan ons beraden op de volgende stap. Deze uitspraken tonen aan dat er nog veel werk te doen is.
*relevante paragrafen uit beide uitspraken:
Uitspraak ECLI:NL:CBB:2024:644
- “Het College onderkent dat uit diverse wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat roostervloeren in kalverhouderijen een negatieve invloed kunnen hebben op het welzijn van kalveren, met name door de verhoogde kans op gewrichtsproblemen en verwondingen als gevolg van het langdurig staan op harde, gladde oppervlakken.”
- “De rechtbank acht het aannemelijk dat het gebruik van roostervloeren een groter risico met zich meebrengt voor de gezondheid van de dieren, zoals blijkt uit de rapportages over gewrichtsproblemen en verwondingen bij kalveren die op dergelijke vloeren worden gehouden.”
- “Uit de beschikbare literatuur en wetenschappelijke studies komt naar voren dat roostervloeren, wanneer deze niet adequaat worden onderhouden of wanneer de omstandigheden niet optimaal zijn, kunnen leiden tot pijn en ongemak bij kalveren. Met name het langdurig staan op een glad en nat oppervlak kan leiden tot kreupelheid en andere gezondheidsproblemen.”
- “Hoewel de NVWA in haar inspecties geen overtredingen heeft geconstateerd, is het College zich ervan bewust dat er structurele zorgen bestaan over het gebruik van roostervloeren in de veehouderij, zoals blijkt uit de aangehaalde rapportages.”
Uitspraak ECLI:NL:CBB:2024:643
- "Uit rapporten en onderzoeken van diverse instanties volgt dat roostervloeren, zeker indien deze nat en glad zijn, gezondheidsrisico’s kunnen veroorzaken bij kalveren, waaronder het ontstaan van pijnlijke gewrichten, kreupelheid en infecties."
- "Het College is van oordeel dat de bevindingen in de aangevoerde onderzoeksrapporten voldoende grond bieden om aan te nemen dat roostervloeren een nadelige invloed kunnen hebben op het welzijn van kalveren, met name door de kans op uitglijden en gewrichtsproblemen."
- "Het College onderschrijft de stelling dat roostervloeren nadelige gevolgen kunnen hebben voor de fysieke conditie van kalveren, waarbij gewrichtsproblemen en verwondingen vaak worden genoemd in wetenschappelijke onderzoeken. Het is onmiskenbaar dat het welzijn van de dieren onder druk kan komen te staan bij gebruik van dit type vloeren."
- "In de processtukken wordt ook verwezen naar het verhoogde risico op het uitglijden van kalveren, met name wanneer de vloeren nat en glad zijn, wat kan leiden tot verwondingen en verdere gezondheidsproblemen."
