De Engelse Bulldog, de Chihuahua, de Franse Bulldog en de Mopshond zijn rassen waarbij de voortplanting in de regel niet langs de natuurlijke weg verloopt. Via kunstmatige inseminatie en/of keizersneden worden deze rassen kunstmatig in stand gehouden – met dank aan de meewerkende dierenartsen.
Hoe bij de Engelse Bulldog het leven wordt doorgegeven
Als een teef loops is, neemt de fokker haar een aantal keren mee naar de dierenarts voor bloed-progesteronbepalingen. Dat is nodig om precies te weten wanneer ze vruchtbaar is, zodat er een datum vastgesteld kan worden voor het dekken. In de meeste gevallen kan dat namelijk niet op natuurlijke wijze gebeuren; zowel háár lichaamsbouw als die van de reu maakt dat dit onmogelijk is. Via kunstmatige inseminatie wordt het zaad van de reu bij de teef ingebracht. Bij minder levendig zaad en afwijkingen aan de baarmoeder wordt intra-uteriene inseminatie aangeraden, een vorm van inseminatie waarbij de zaadcellen rechtstreeks worden ingebracht in de baarmoeder. Bij de Engelse Bulldog is dit de meest gebruikte methode. Bij diverse dierenklinieken in Nederland kan hiervoor gewoon telefonisch een afspraak worden gemaakt.
De bevalling
Zo’n zestig dagen na de kunstmatige inseminatie is het tijd voor de bevalling – dat wil zeggen: voor de keizersnee. In sommige gevallen wordt weer met bloed-progesteronbepaling bekeken of de baarmoeder al aan bevallen toe is. De Engelse Bulldog heeft het door zijn korte, gedrongen snuit heel snel benauwd, zeker tijdens een bevalling. En door de lichaamsbouw – het dier heeft een slechte rug en een zeer nauw bekken – lukt het zelden om op een normale manier pups op de wereld te zetten. Om deze redenen wacht men het begin van de bevalling meestal niet af, maar wordt er een keizersnee in de agenda gezet. Het dier gaat op de geplande dag onder narcose, krijgt een buisje in de luchtwegen zodat het niet kan stikken, en de pups worden gehaald. Ook deze operatie is middels een eenvoudig telefoontje te plannen in diverse klinieken in Nederland.
De pups zijn er. Wat nu?
De eerste dagen na de bevalling moeten de pups vaak aangelegd worden bij de moeder; ze missen de kracht om zelf te gaan zuigen. De moeder ligt daarbij vaak in een soort trog om te voorkomen dat ze op de pups gaat liggen, en die alsnog sterven. Ze is nog onhandiger met haar lijf dan normaal, door de pijn na deze grote chirurgische ingreep.
De keizersnede als levensreddende ingreep
Volgens de wet is een geplande keizersnee bij honden en katten verboden. Artikel 3.4 lid 1 en 2d is daar duidelijk over. De enige indicatie voor een keizersnee is een niet vorderende bevalling. Ook de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde geeft duidelijke standpunten weer in de Richtlijn Veterinair handelen inzake welzijnsrisico’s bij honden en katten met erfelijke aandoeningen en schadelijke raskenmerken. Helaas zijn nog veel dierenartsen bereid om een vooraf geplande keizersnee uit te voeren. Op deze manier houden zij rassen in stand die zich niet zelf kunnen voortplanten.
Dat je als dierenarts niet passief kunt toekijken hoe moeder en pups sterven tijdens de bevalling, staat buiten kijf. Als dat nodig is, moet er door de kundige handen van de dierenarts een keizersnede – bedoeld als levensreddende operatie! – uitgevoerd worden.
De wet naleven?!
Maar als wij dierenartsen nu eens allemaal de wet zouden gaan naleven? Als we nu eens zouden stoppen met kunstmatige inseminatie, en bij elke keizersnede die noodzakelijk is als gevolg van schadelijke raskenmerken, de eierstokken en de baarmoeder van de teef weg zouden nemen?
Het dier hoeft dan niet nóg een keer te lijden, en er worden geen pups geboren die ook weer levenslang de pijn van het ras moeten dragen!
Kelly Kessen, dierenarts.
