Herken jij stereotiep gedrag bij paarden?

Paarden

Soms zie je filmpjes voorbijkomen waarbij een paard alsmaar het heen en weer stapt, zodat het lijkt of het danst. Of filmpjes waarbij het flappert met zijn lippen. Als je niet beter weet, is dat inderdaad heel grappig om te zien. In werkelijkheid zijn deze abnormale gedragingen een reden tot grote zorg. Paarden die zich gek gedragen, die een tic hebben of iets anders aparts doen, zijn vaak erg ongelukkig. Hun gedrag wordt getypeerd door herhaling en door het feit dat er geen duidelijke functie aan verbonden lijkt te zijn.

Herken je een van de volgende gedragingen bij je paard?

  • weven: het hoofd, de voorbenen of het hele lichaam heen en weer bewegen
  • kribbebijten/luchtzuigen: iets vastpakken met de voortanden, naar achteren leunen en lucht opzuigen (vaak hoorbaar)
  • gooien of knikken met het hoofd: het hele hoofd of alleen de neus op en neer bewegen
  • andere hoofdbewegingen: draaien en/of schudden met het hoofd
  • boxlopen: heen en weer lopen, of rondjes lopen in de stal
  • schrapen: schrapen met een voorbeen, of met een been tegen de stalwand bonken
  • likken:likken aan objecten (dit is abnormaal gedrag tenzij het zoutsteen betreft)
  • bijten: bijten in objecten
  • dreigen: de oren naar achteren houden, of bijten of trappen in een stal
  • open mond: de mond openhouden en ermee bewegen
  • lipflapperen: met de lippen klapperen
  • tandenknarsen: de tanden over elkaar schuiven
  • schrapen met de tanden: met de tanden langs de tralies of een object schuren
  • tongbewegingen maken: de tong in en uit de mond bewegen

Hoe komt het?

Deze abnormale gedragingen ontstaan doordat paarden in een omgeving leven waar ze zich geen raad mee weten. Ze willen van nature iets doen, maar dat is niet of onvoldoende mogelijk. Grazen bijvoorbeeld, of knabbelen aan struiken en takken: als dit niet (genoeg) mogelijk is, ontstaat er oraal stereotiep gedrag zoals likken en bijten. Als het niet mogelijk is om (genoeg) vrij te bewegen, ontstaat er vaak abnormaal gedrag met bewegingen, zoals schrapen, weven, bewegen met het hoofd. Abnormaal gedrag ontstaat ook vaak als gevolg van eenzaamheid: als paarden in hun eentje in een box staan, bijvoorbeeld, en niet kunnen spelen of krabbelen met andere paarden. Dit veroorzaakt erg veel stress. Abnormaal gedrag kan ook ontstaan doordat de paarden ergens staan waar ze zich niet prettig voelen, bijvoorbeeld doordat ze opgesloten zijn of ergens staan waar iets engs gebeurt.

Wat kun je eraan doen?

Begin met het optimaliseren van de huisvesting: kijk eens hier wat je allemaal kunt doen om een paardenweide te creëren waar je paard wat aan heeft. Het is heel belangrijk dat het paard in een stabiele kudde komt te staan, met vrienden en voldoende ruwvoer en keuzevrijheid. Hoe meer het dier zelf controle heeft over zijn activiteiten, gezelschap en omgeving (op welke tijdstippen het eet, met wie het speelt, wanneer het rolt, of het binnen of buiten gaat staan), hoe beter het zich zal voelen, hoe groter zijn welzijn zal zijn en hoe minder kans er is op abnormaal gedrag.

Wil jij meer tips en andere belangrijke updates over paardenwelzijn? Abonneer je op onze nieuwsbrief en mis niets!

Deel dit artikel
Sarah Pesie

Als dierwetenschapper en -gedragsdeskundige ben ik verantwoordelijk voor de wetenschappelijke onderbouwing van de campagnes voor paarden. Ik ben daarnaast ook bijzonder geïnteresseerd in het natuurlijke gedrag van paarden, honden en katten. Met onderzoeken en publicaties informeer ik het publiek over de vele misstanden rond deze dieren. Ik hoop dat mensen zich daardoor meer verdiepen in de belevingswereld van dieren en zo beter begrijpen wat hun dier nodig heeft om gelukkig te zijn.