Gedragsproblemen door gefrustreerde zuig- en herkauwbehoefte

Kalfje
Foto: Sabine Grootendorst/Dier&Recht

Als kind leren we het al vroeg: koetjes en kalfjes grazen in de wei. Ieder jaar wordt dat feestelijk bevestigd als het weideseizoen wordt ingeluid met de koeiendans. Minder bekend is het lot van de zonen van de dansende weidekoeien: die gaan vrijwel allemaal een carrière als vleeskalf tegemoet. Ze leven in kale stallen, zonder gras om te herkauwen, zonder moeder om bij te drinken.

Zuigbehoefte

Kalveren hebben een zuigreflex. Het zuigen en slikken zorgt voor het activeren en weer tot rust brengen van hun darmen. Het verlaagt de bloeddruk en de hartslag, verbetert de slaap en stimuleert de kaakspieren. Het werkt kalmerend en ontspannend.

In de natuur drinkt een kalf zo’n zeven tot elf maanden bij z’n moeder. Geleidelijk aan gaat het minder drinken en meer vast voer tot zich nemen. Kalveren van een paar dagen oud drinken vijf tot veertien keer per dag; een kalf van tien maanden drinkt nog altijd drie keer per dag bij z’n moeder.

Geen uier, maar een emmertje melk

In de melkveehouderij worden kalveren vrijwel direct bij hun moeder weggehaald. Voor hun melk zijn ze afhankelijk van de boer. Ze krijgen twee, soms drie keer per dag een emmertje opgelost melkpoeder, aangevuld met een klein beetje vast voer. Hun zuigbehoefte wordt zwaar gefrustreerd. Als gevolg daarvan ontwikkelen ze stereotiep, dwangmatig gedrag: ze gaan aan elkaar en aan objecten in hun omgeving zuigen en likken.

Herkauwbehoefte

Naast behoefte aan zuigen hebben kalveren ook een sterke behoefte aan herkauwen. Van nature zijn kalveren zo’n zeven à acht uur per dag bezig met het zoeken en herkauwen van vezelrijk voedsel, met name gras en hooi. Maar het beetje vast voer dat vleeskalveren krijgen als aanvulling op hun melkrantsoen, is bij lange na niet genoeg (en niet ruw genoeg) om aan hun herkauwbehoefte te voldoen.

Niet kunnen herkauwen veroorzaakt frustratie en stress. Het werkt stereotiep gedrag in de hand. De kalveren gaan bijvoorbeeld looskauwen (kauwen met een lege bek), tongspelen (de tong ver naar buiten steken, ermee zwaaien en draaien, of hem in hun neus steken) en tongrollen (rollen met hun tong).

Stereotiep gedrag neemt af bij natuurlijker foerageren

Om aan hun herkauwbehoefte te kunnen voldoen, hebben kalveren ruw, vezelrijk voer nodig zoals gras en hooi – in flinke hoeveelheden. Als ze dit krijgen, neem hun stereotiep gedrag meteen af, zo wees onderzoek uit.

Hetzelfde gebeurt als ze melk kunnen drinken naar behoefte (verspreid over de dag en niet geconcentreerd op een paar momenten), en bij voorkeur via een speen!

Help de kalveren!

Stereotiep gedrag is een duidelijk signaal dat de omstandigheden waaronder dieren gehouden worden, niet goed zijn afgestemd op hun natuurlijke behoeften.

Vind jij ook dat er een einde moet komen aan de ziekmakende praktijken in de kalverhouderij? Teken dan nu de petitie, en strijd samen met ons voor een beter leven voor miljoenen kalveren!

Stereotiep gedrag
Witvleeskalveren vertonen veel stereotiep gedrag, zoals tongrollen.

 

Deel dit artikel
Robyn Pees

Als jurist en inhoudelijk medewerker zet ik me in om een einde te maken aan het enorme leed van de miljoenen dieren achter de gesloten staldeuren van de veehouderij. Ooit zal de mensheid met afschuw terugkijken naar de erbarmelijke manier waarop we nu met onze mededieren omgaan. Ik wil er met mijn werk aan bijdragen dat ik die dag nog ga meemaken. Ieder dier heeft recht op een dierwaardig leven. Dieren kunnen niet voor zichzelf opkomen, daarom moeten wij ze een stem geven!