De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) gedoogt dat tientallen tot honderden veebedrijven hun dieren al jarenlang ernstig verwaarlozen. De overheidsinstantie voert regelmatig controles uit bij een deel van deze ‘risicobedrijven’ en constateert daarbij telkens ernstige dierenmishandeling. Maar ondanks de structurele overtredingen laat de toezichthouder deze dieren bijna altijd achter bij de overtreders. Dier&Recht roept de overheid op om in te grijpen.
We vonden schokkende overtredingen in meer dan honderd inspectierapporten van de NVWA. Dieren lijden jarenlang honger en dorst, staan in vervuilde stallen vol uitwerpselen en worden bij ziekte niet verzorgd door een dierenarts. Dier&Recht concludeert dat toezicht en handhaving structureel falen en roept minister Adema en minister Yeşilgöz-Zegerius met een petitie op om deze verwaarloosde dieren te redden.
Toezicht op ernstige overtredingen
De inspectierapporten van de NVWA tonen uitvoerig wat inspecteurs zoal tegenkomen: uitgemergelde en doodzieke dieren, schapen die rondscharrelen tussen de ontbindende kadavers van kuddegenoten. Kreupele koeien met open wonden, tot hun enkels in de mest. Rottend voer. Geen drinkwater. Ondanks het verscherpte toezicht van de NVWA worden elk jaar opnieuw ernstige overtredingen vastgesteld. Soms moet er met spoed een dierenarts komen om dieren uit hun lijden te verlossen.
Dieren zelden in beslag genomen
De risicobedrijven vertonen zelden verbetering. Veel overtreders lijden onder langdurige financiële, fysieke of mentale problemen. Soms is er ook sprake van onkunde of onwil. Inspecteurs concluderen dat een groot deel van deze veehouders niet in staat is om de meest primaire zorg te verstrekken. Toch grijpt de NVWA zelden in en mogen de meeste overtreders dieren blijven houden. Vaak wordt er zelfs geen proces-verbaal opgemaakt terwijl het eigen interventiebeleid van de toezichthouder dit wel voorschrijft.
Onvoldoende zicht op ‘risicobedrijven’
In 2019 werd bekend dat de NVWA al jarenlang een lijst bijhield van zo’n 300 ‘risicobedrijven’. De toezichthouder besteedde een fors deel van haar totale capaciteit aan de inspecties van deze bedrijven. Daarop besloot de NVWA in 2020 om flink te schrappen in deze lijst. Een puur administratieve 'oplossing' om de lijst met probleemgevallen wat korter te maken. Sinds die tijd komen (risico)bedrijven pas onder ‘verscherpt toezicht’ (VeTo) als ze binnen twee jaar drie keer de fout ingaan. In 2021 werden slechts 30 VeTo-bedrijven en 21 risicobedrijven bezocht. Het toezicht op de overige 250 probleembedrijven is volledig gestopt, een absurd besluit!
Direct ingrijpen noodzakelijk
De inspectierapporten maken pijnlijk duidelijk hoe gruwelijk de dieren in probleemstallen lijden. De pagina’s staan vol met zieke, gewonde, verhongerende en wegkwijnende dieren in uitzichtloze situaties. Het is misselijkmakend dat dit wordt gedoogd, onder toeziend oog van de NVWA. Dit is een ernstige nalatigheid van onze overheid. Dieren moeten direct worden weggehaald bij bedrijven waar keer op keer verwaarlozing en mishandeling worden geconstateerd.
De minister van Landbouw en Justitie moeten nú ingrijpen! Help je mee? Teken de petitie!
Ook EenVandaag deed onderzoek naar de NVWA en maakte een reportage over de probleembedrijven.