De afgelopen tijd hebben we stevig aan de bel getrokken over de misstanden in de aangespannen sport. Bij sommige mensen ontstond verwarring: men dacht dat met de aangespannen sport ook het mennen bedoeld wordt. Dat is niet zo. Terwijl de aangespannen sport per definitie dieronvriendelijk is en bestaat bij de gratie van dwangmiddelen, is mennen ook mogelijk op diervriendelijke wijze. Mogelijk: want helaas komen ook bij het mennen misstanden voor.
De verschillen tussen aangespannen sport en mennen
Aangespannen sport
Bij aangespannen sport draait alles om de houding en beweging van de paarden. Die houding en beweging worden met training afgedwongen. Dat gebeurt met behulp van dwangmiddelen en een zeer hardvochtige aanpak. Niet alleen bij de trainingen (die immers plaatsvinden zonder jury en publiek) maar ook tijdens wedstrijden wordt er veel gebruikgemaakt van dwangmiddelen. Veelal wordt dit toegestaan of gedoogd.
Denk bij dwangmiddelen bijvoorbeeld aan: een bit met hefboomwerking, opzetbit en opzetteugel, kinketting, sambal in de anus, staartbeugel, metalen kettingen om de benen. (Dit zijn slechts voorbeelden: er zijn veel meer dwangmiddelen.) In veel gevallen wordt er gebruikgemaakt van pijn – en van de wanhopige pogingen van de paarden om die pijn te vermijden.
In de aangespannen sport wordt uitsluitend gereden met de paardenrassen Tuiger, Hackney en Fries. Er zijn zo’n achthonderd koetsiers, van wie er vierhonderd aan wedstrijden meedoen.
Mennen
Mennen is een andere tak van paardensport. Er zijn verschillende soorten wedstrijden – dressuur, vaardigheid en endurance – en er wordt gereden met diverse paardenrassen. Bij de training worden minder dwangmiddelen ingezet dan bij de aangespannen sport, en bij de wedstrijden zijn minder dwangmiddelen toegestaan. Zo zie je bijvoorbeeld geen opzetteugels of staartbeugels. Wel wordt ook hier vaak gebruikgemaakt van zware bitten met kinkettingen.
Ook als iemand zelf met een karretje langs de weg rijdt, wordt dat ‘mennen’ genoemd.
Diervriendelijke aangespannen sport is niet mogelijk.
In zijn huidige vorm is de aangespannen sport per definitie dieronvriendelijk. Dat heeft te maken met:
- de wedstrijdcriteria: van de paarden wordt een extreme, onnatuurlijke houding en wijze van bewegen geëist;
- de manier van trainen die daaruit voortkomt: de paarden worden bijzonder hardhandig en agressief bejegend om het onmogelijke mogelijk te maken;
- het ontbreken van wetgeving of reglementen: de paarden zijn onbeschermd;
- de onwil om te veranderen: toen de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) in 2019 een poging ondernam om enkele dwangmiddelen af te schaffen, besloten koetsiers om zich los te maken van de KNHS en zelfstandig, met behoud van wanpraktijken, door te gaan.
Mennen kan wél diervriendelijk
Paarden kunnen op een positieve manier getraind worden – net zoals honden. Ze leren gemakkelijk stemcommando’s. Het is dus heel goed mogelijk om te mennen zonder dwangmiddelen! Sommige menners maken geen gebruik van oogkleppen en bit; dat gaat uitstekend als het paard een vertrouwensband heeft met de eigenaar en goed is opgeleid. Een verbod op dwangmiddelen betekent dus niet automatisch een verbod op mennen!
Bescherming tegen pijn en dwang – voor álle paarden
Met onze petitie vragen we om wetgeving die alle paarden beschermt tegen pijn en dwang. Het gaat dus niet alleen om paarden in de aangespannen sport, en ook niet alleen om paarden die wedstrijden lopen. Gebruik van dwangmiddelen komt voor in álle takken van paardensport – ook bij het mennen.
