Maak kennis met Vito! Een gezonde kruising tussen een Nova Scotia Duck Tolling Retriever en een herder. Dat kruisingen gezonder zijn, weten de meeste mensen wel. Maar waaróm kunnen kruisingen zoveel gezondheidsvoordelen opleveren? Wij gaan nader in op die vraag.
Een erfelijke aandoening is een ziekte die je van je (voor)ouders meekrijgt via hun genen. Voor de meeste erfelijke ziektes heb je minimaal twee zieke allelen nodig (de foute genen van beide ouders). Vaak ligt een erfelijke afwijking verdeeld over meerdere genen. Hoe meer verschillende genen er zijn voor één eigenschap, hoe kleiner de kans dat het foute allel doorgegeven wordt. Voorbeeld: hoe meer kleuren ogen er zijn in een populatie, hoe kleiner de kans is dat je blauwe ogen erft.
Rashonden en genenvariatie
Het is algemeen bekend dat hoe meer genetische variatie er in een genenpoel aanwezig is, hoe sterker de populatie en hoe groter de overlevingskans. Bij een ras staan slechts enkele honden aan de oorsprong. Dit betekent dat er weinig genetische variatie is, waardoor de kans op erfelijke aandoeningen toeneemt; bij minder variatie is de kans om foute genen van je ouders te krijgen groter. Bijvoorbeeld: hebben allebei je ouders blauwe ogen, dan krijg ook jij blauwe ogen.
Kruisingen
Als je gaat kruisen tussen rassen of kruisen met kruisingen komen er frisse genen in de nakomelingen. Als er voor een bepaalde ziekte van beide ouders zieke genen nodig zijn, dan is de kans hierop bij kruisingen direct klein. Domweg omdat de ziekte bij het andere ras niet voorkomt en dat zieke gen dus niet heeft. Voorwaarde is wel dat de ouders niet verwant zijn. Om een voorbeeld te geven: een Golden Retriever kruisen met een Labrador Retriever verkleind de risico’s op erfelijke ziektes nauwelijks. Ze hebben dezelfde voorouders en dus dezelfde genen. Kruisen van een Poedel met een Labrador Retriever is een geweldig goed idee. De kans op de erfelijke ziektes van zowel de Poedel als de Labrador zijn bij de pups een stuk kleiner, omdat zij niet dezelfde ziektes delen en andere genen hebben.
Valkuil
Door honden te kruisen verklein je dus drastisch het aantal erfelijke aandoeningen, maar het is absoluut niet de bedoeling om daarna door te fokken met deze nakomelingen. Helaas gebeurt dit bij de kruising Labrador en Poedel op grote schaal. De Labradoodle is allang geen kruising meer uit de Labrador en de Poedel. Vaak zijn de ouders van Labradoodles ook Labradoodels en hun opa’s en oma’s ook. Hier verklein je de genenpoel meteen weer en neemt het risico op ziektes weer snel toe.
TO DO
- Voor gezonde pups: kruis honden die niet verwant zijn aan elkaar.
- Fok niet door binnen de nieuwe lijnen, en kruis ze niet terug met de rassen van hun ouders.
- Wil je pups met je ‘nieuwe’ kruising, zoek dan een niet verwante partner.
