Dát een tijdschrift als De Hondenwereld over ons schrijft, verbaast ons niet. Maar dat ze, als blad voor rashondenliefhebber, zowaar iets vriendelijks over Dier&Recht te melden hebben, daar waren we blij verrast over. Lees maar wat redacteur en hondenliefhebster Marjoleine Roosendaal schreef in dit (zelf)kritische stuk:
Wie het nieuws volgt als kynoloog weet het: Dier & Recht lijkt bijna elke week wel een nieuw ras te pakken te hebben. De kynologie is er boos om. En terecht. Toch?
De vraag is: wat doet Dier & Recht nu eigenlijk? En hoe kan het dat ze telkens weer de volledige aandacht van het publiek hebben? Hoe kan het dat ze iedereen mee weten te trekken in hun verontwaardiging?
Probleem
Het antwoord is eigenlijk simpel, en toch ook weer niet. Dier & Recht – een overigens volstrekt bonafide stichting die zich hard maakt voor het bestrijden van dierenleed - zoekt via het uitgebreide netwerk waar ze over beschikken naar mensen die een rashond hebben met een probleem en waarbij de fokker duidelijk in gebreke is gebleven.
Het zou natuurlijk normaal moeten zijn dat een koper terug kan gaan naar de fokker als zich een probleem voordoet. Er zijn ook legio contracten waar iets dergelijks in vermeldt staat en ook de wet voorziet hierin. Een hond is immers een “zaak” en derhalve is de verkoper verantwoordelijk voor het goed afleveren daarvan.
,,De oplossing is simpel: zie onder ogen wat de problemen zijn, grijp in en sluit er de ogen niet voor."
Welke rechtsvorm dat betreft is eigenlijk niet zo belangrijk. Misschien zien we de dingen tegenwoordig wel te veel op die manier, mensen vinden dat ze recht hebben op een goed product, iets dat natuurlijk deels veroorzaakt wordt door de manier waarop de maatschappij met dingen omgaat.
Doordat Europa steeds “Amerikaanser” wordt krijgen we erbij dat mensen ook gewoontes gaan overnemen. En dat gaat niet meer alleen over bepaalde merken frisdrank, het gaat ook over bijvoorbeeld voor allerhande zaken een advocaat in de arm nemen om je gelijk te halen. Deze handelswijze is een van de manieren die Dier & Recht gebruikt. En zo kan het gebeuren dat fokkers voor de rechter worden gedaagd en zo’n zaak breed wordt uitgemeten in de dag- en maandbladen en op de televisie.
Als een koper terug gaat naar de fokker bij een probleem en die fokker lost dat probleem naar wederzijds genoegen op is er niets aan de hand. Dier & Recht zal in zo’n geval dus ook niets doen. Het gaat pas fout als een fokker structureel weigert naar een passende oplossing te zoeken, liefst samen met de koper natuurlijk. De fokker is dat namelijk wettelijk verplicht. En de koper van tegenwoordig weet dat.
In de wet staat: “Iedere tekortkoming in de nakoming van een verbintenis verplicht de schuldenaar de schade die de schuldeiser daardoor lijdt te vergoeden, tenzij de tekortkoming de schuldenaar niet kan worden toegerekend”. Met andere woorden: als er een fout zit in het product en die fout is niet ontstaan door de koper, dient de fokker te vergoeden.
Fout
Alleen als beide partijen het eens worden over de oplossing is er geen probleem. In alle andere gevallen gaat het fout, en dat kan gaan van niet meer met elkaar praten tot boze berichten op social media en – in het ergste geval – gerechtelijke stappen.
Er wordt nogal eens gezegd dat de fokkers altijd de dupe zijn en tot op zekere hoogte is dat waar. Verkocht is verkocht en een koper kan in theorie alles doen met de hond vanaf het moment dat deze zijn eigendom is. En als er dan iets fout gaat en de koper eist dat de fokker iets doet, kan in het ergste geval een rechter uitspraak doen.
In gebreke
Die zal zeker vragen naar de onderliggende zaken. Net zoals een koper moet aantonen dat hij alles gedaan heeft, moet ook een fokker dat. Op dat gebied is het bij de meeste zaken die bij Dier & Recht eindigen vaak de fokker die in gebreke blijft. Een fokker die halsstarrig blijft aanbieden na een jaar de pup terug te nemen, kan zelf best bedenken dat een koper dat niet wil. Een hond is emotie en die ruil je niet zomaar in.
Het is altijd verstandiger een koper tegemoet te komen. Tenslotte is niet alleen de financiële kant aan de orde, maar ook gemoedsrust en de goede naam van de fokker zijn in het geding.
Steeds meer fokkers lijken hiervan te zijn doordrongen en we horen dan ook steeds minder vaak van dergelijke rechtszaken. Nog niet zo lang geleden ook is de wet aangepast en staat er nu domweg te lezen dat een fokker alles in het werk moet stellen een gezonde pup af te leveren. Voor veel mensen logisch, voor die kleine groep waarvoor dat anders ligt een belangrijke wijziging. In die zin zou Dier & Recht kunnen zeggen dat de missie geslaagd is.
Fokkers
Maar Dier & Recht richt zich de laatste tijd niet meer voornamelijk op fokkers. De focus lijkt duidelijk verplaatst naar de rassen zelf. We hebben de afgelopen periode al ziektes zien langskomen waarvan rassen soms nauwelijks wisten dat ze er waren, ziektes die door Dier & Recht behoorlijk werden opgeblazen in hun importantie. Of dat zinnig is kun je je afvragen, het algemene effect is in elk geval wel dat mensen gaan nadenken, dat de consument zich bewust wordt van de mogelijke problemen. Een klein rondje vragen onder fokkers leert bijvoorbeeld dat er steeds meer kopers zijn die wél vragen naar gezondheidsuitslagen.
,,Dier & Recht is geen domme organisatie. Men heeft veel kennis in huis en maakt daar goed gebruik van, en bovendien weet men prima in te spelen op de emotie van het publiek."
Dier & Recht richt zich dus steeds vaker niet meer op een individu, maar op rassen. En onlangs kwam de Drentsche patrijshond in het nieuws. Het ging over de epilepsie bij dit ras en de hoge verwantschap die dit veroorzaakt zou hebben. Ook hier speelden social media weer een belangrijke rol. Na de uitzending die er was kwam er een akelig filmpje in omloop waarop een Drent te zien was tijdens een epileptische aanval. We citeren uit het artikel dat Dier & Recht op hun site plaatste: “Heeft Sproet domme pech gehad? Welnee, ze is zo gemaakt. En wel door fokkers die raszuiverheid boven gezondheid stellen, en die ziektes door inteelt beschouwen als risico van het vak. Want schrik niet: de patrijshonden waarmee wordt gefokt, zijn gemiddeld voor 46% genetisch aan elkaar verwant. In het geval van Sproet ligt dat nog hoger: haar ouders delen voor 51% dezelfde genen. En ja, daar krijg je ellende van.”
Cijfers kloppen
Dier & Recht baseerde deze uitspraken op de gegevens waarop men de hand had weten te leggen, afkomstig uit een database die al vele jaren bestaat maar die niet eerder openbaar gebruikt was. En deels heeft men ook een punt: de verwantschap bij de Drenten is zo hoog als wordt genoemd. En de epilepsie komt inderdaad zo veelvuldig voor. Een nieuwe insteek was de oproep die werd gedaan: Dier & Recht startte een petitie waarin de besturen van de beide verenigingen wordt gevraagd de eis voor raszuiverheid los te laten en vers bloed toe te laten in de populatie, om zo de hoge verwantschap omlaag te krijgen. En we wéten natuurlijk ook wel dat die hoge verwantschap een zeker recept is voor problemen, zeker in zo’n kleine populatie als die van de Drentsche patrijshond.
Dier & Recht is geen domme organisatie. Men heeft veel kennis in huis en maakt daar goed gebruik van, en bovendien weet men prima in te spelen op de emotie van het publiek. De reacties op dit artikel verschenen dan ook direct online in nieuwe artikelen. Goed voor hun websitebezoek. Men heeft het erover en men vindt er iets van. De methode is niet zo chic, laten we eerlijk zijn. Maar er wordt weliswaar ingespeeld op de emotie van het publiek – een bekende journalistieke truc - maar er wordt geen woord gelogen. De cijfers kloppen, de feiten kloppen. De oproep is emotioneel en niet realistisch, zeker, maar wie de stand van zaken leest zal zeker geneigd zijn te tekenen. En in elk geval spreekt men erover, precies zoals Dier & Recht wil.
Beerput
Bij de Drenten was de insteek het geval van een hond, een eigenaar die zelf contact had gezocht en in de veronderstelling was dat ze hier het ras mee zou helpen. Ze had zich waarschijnlijk niet gerealiseerd wat ze over zichzelf en het ras afriep. In elk geval is, zoals iemand uit de Drentenwereld zei, “de beerput nu eindelijk open.” De beide rasverenigingen reageerden overigens evenmin erg chic, vermoedelijk krijgt deze zaak nog wel een staartje.
Met het onderzoek dat wordt gedaan naar de Schotse herder ging Dier & Recht ook aan de haal: hoewel er keurig bronvermelding was werd er deze keer gebruik gemaakt van een reeds online verschenen artikel over een onderzoek waarover u ook elders in dit blad kunt lezen. Ook hier weer koos Dier & Recht voor een negatieve insteek. Slecht nieuws verkoopt nu eenmaal beter helaas.
,,Verbeeld je vooral niet dat alleen de kynologie recht van spreken heeft. Die tijd is namelijk voorbij."
Maar bij de Schotse collies was toch wel sprake van een heel andere zaak: een van de rasverenigingen heeft daar zélf gekozen voor onderzoek om onderbouwd actie te kunnen ondernemen. Daar is wellicht ook sprake van een beerput maar één van de verenigingen wenst er niet aan deel te nemen; men is met een database naar de wetenschap gestapt en heeft gevraagd om hulp en advies. We mogen er echter vanuit gaan dat Dier & Recht de onderzoeken bij dit ras met argusogen zal volgen.
Mikpunt
Bovengenoemde voorbeelden laten duidelijk zien wat de nieuwe tijdgeest is: veel publiciteit, veel negativiteit. De rashond en de kynologie hebben de pech dat ze mikpunt zijn geworden van een stichting als Dier & Recht.
We kunnen daar met z’n allen van alles van vinden, maar Dier & Recht heeft, zoals gezegd, slimme mensen in dienst. Men gaat niet de fout in, alle feiten kloppen en men zal dus niet stoppen. Dat betekent simpelweg dat we ermee moeten leren omgaan. Zolang er geen reden is een ras aan te pakken zal laat Dier & Recht zo’n ras met rust. Dat heeft duidelijk alles te maken met het al dan niet actie nemen van de mensen die verantwoordelijk zijn voor zo’n ras: de rasvereniging.
In feite is dit dus een oproep ervoor te zorgen dat een ras niet de dupe wordt van de zendingsdrang van een stichting als Dier & Recht. De oplossing is simpel: zie onder ogen wat de problemen zijn in uw ras. Grijp in, doe er iets aan, sluit er de ogen niet voor. Zorg dat de fokkers, dat uzelf als fokker altijd correct blijft naar kopers. Zorg dat u uw zaken op orde heeft. Zorg dat alles klopt, wees voorkomend en beleefd, houdt de contacten goed. Verbeeld je vooral niet dat alleen de kynologie recht van spreken heeft. Die tijd is namelijk voorbij. Dat moeten we met z’n allen beseffen en we moeten ernaar handelen. Alleen dan heeft onze rashondenfokkerij toekomst.
Als wij dat niet doen zal een ander het namelijk doen. En dát lijkt duidelijk iets dat we te allen tijde moeten zien te voorkomen.
