Dit artikel verscheen als opiniestuk in Trouw.
De NVWA hoopt tegen beter weten in dat veehouders geen hoogzwangere koeien naar het slachthuis sturen. Laat de inspectie eindelijk eens optreden.
Schokkend veel hoogzwangere dieren eindigen nog altijd in het slachthuis. Vorig jaar trof de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) daar 114 keer bijna volgroeide kalveren in runderen aan, schreef de toezichthouder eind vorige maand.
Transport is vanaf acht maanden zwangerschap verboden, maar er is vreemd genoeg geen specifiek verbod op het slachten van hoogzwangere koeien. Zij ondergaan enorme stress op weg naar en in het slachthuis. Hun ongeboren kalveren sterven een afschuwelijke dood.
Na het slachten van de moeder stikken veel kalfjes door zuurstofgebrek in de baarmoeder. Soms komen er bij het opensnijden van de koeienbuik zelfs levensvatbare kalfjes naar buiten. Die worden dan eveneens gedood. Gruwelijke praktijken, in strijd met de basisprincipes van dierenwelzijn.
Slachtverbod vanaf het derde trimester
Stichting Dier&Recht pleit sinds 2018 voor een slachtverbod vanaf het derde trimester. In de laatste maanden van de dracht is het zenuwstelsel van de ongeboren dieren al zo ver ontwikkeld dat ze pijn kunnen voelen: de foetus reageert wanneer hij geen zuurstof krijgt of door een slachtmes wordt geraakt.
In 2019 beloofde landbouwminister Schouten een slachtverbod voor hoogzwangere dieren en strengere controles. Maar dat verbod is nog nergens te bekennen en de handhaving schiet ernstig tekort. De NVWA zegt vanaf begin 2022 strenger te handhaven en waarschuwt veehouders voor strafrechtelijke vervolging wegens dierenmishandeling.
Dit blijken loze woorden. In juli 2024 laat de inspectiedienst weten dat na ‘zorgvuldig gesprek’ is besloten om de handhaving toch via het bestuursrecht te laten plaatsvinden.
Het ‘zorgvuldig gesprek’ over effectieve aanpak heeft zelfs zoveel tijd in beslag genomen dat daadwerkelijke handhaving er nauwelijks van is gekomen. Gerapporteerde overtredingen liggen te verstoffen. Tot zover de effectieve aanpak.
Dringend behoefte aan strengere handhaving
De inspectiedienst raakt keer op keer verstrikt in bureaucratische vertragingen. Dit tot wanhoop van inspecteurs die het lijden gadeslaan. Er is dringend behoefte aan strengere handhaving en zwaardere sancties. Maar de NVWA blijft geloven in de volstrekt denkbeeldige zelfregulering van een sector die dierenwelzijn consequent wegcijfert.
Nederland claimt graag een koploperspositie in dierenwelzijn. Hoe geloofwaardig is dat als hier nog steeds hoogzwangere dieren aan de slachthaak eindigen?