Rashond
De bearded collie lijkt een relatief gezond ras te zijn qua erfelijke aandoeningen, maar er is niet veel onderzoek gedaan naar dit ras. Wel komen de ziektes heupdysplasie en elleboogdysplasie voor.
Kreupel door heupdysplasie en elleboogdysplasie
De aandoeningen heupdysplasie (HD) en elleboogdysplasie (ED) beginnen vaak al op jonge leeftijd. Door deze pijnlijke gewrichtsaandoeningen loopt de hond kreupel. Dure operaties kunnen dit niet altijd verhelpen. Honden met heupdysplasie moeten daarom vaak levenslang pijnstillers slikken.
Blind door cataract (staar) en andere oogaandoeningen
Cataract (staar) is een ziekte waarbij de lens troebel wordt en die uiteindelijk leidt tot blindheid. Dit is alleen te behandelen met een dure operatie die veel risico's heeft. Ook lensluxatie, waarbij de lens niet meer op de juiste plek in het oog ligt, kan alleen met dure, ingewikkelde operaties verholpen worden.
Medicijnovergevoeligheid
Zoals bij alle collies, kan bij de bearded collie een gendefect voorkomen waardoor de honden niet tegen bepaalde medicatie en narcosemiddelen kunnen. Deze multidrug resistance gen 1 deficiëntie is ernstig en niet te behandelen. De hond heeft er zijn hele leven last van en zal hierdoor bepaalde medicijnen nooit kunnen gebruiken. Krijgt hij deze wel, dan kan de hond koorts of epileptische aanvallen krijgen en zelfs overlijden.
Kijk hieronder in de lijst voor andere aandoeningen die voorkomen bij de bearded collie.
Geschiedenis
De bearded collie vindt zijn oorsprong in de Schotse Hooglanden. Tot zijn voorouders behoorden mogelijk Poolse nizinny’s: herdershonden die in 1514 met een schip uit Polen in Schotland aankwamen, en geruild werden tegen een paar schapen. Door het klimaat van de Schotse Hooglanden zou er behoefte zijn aan een hond met een dikke vacht. Ook wordt wel gezegd dat de Schotse herders verrukt waren van de manier waarop de nizinny’s werkten. Het resultaat was een uitmuntende herdershond, met een heel ander uiterlijk dan andere collies. Hij schijnt de enige Schotse herdershond te zijn die zowel het hoeden en drijven van kuddes beheerste, als het bewaken en beschermen van de dieren. Hij werd eeuwenlang gebruikt om kuddes schapen en ander vee te hoeden.
Aan het begin van de twintigste eeuw waren de bearded collie bijna uitgestorven, maar een Schotse fokster blies het ras nieuw leven in. Dankzij haar ontstond er in 1955 een Bearded Collie Club in Groot-Brittannië, waarna het ras populairder werd. Het ras is nog altijd erg geliefd.
Beduidend risico op erfelijke aandoeningen
In de (vak)literatuur worden nog meer erfelijke aandoeningen genoemd. Vaak bestaat hiervoor weinig bewijs of komt de aandoening in Nederland zelden voor, dan wel is het ongerief nihil. Deze aandoeningen worden hier voor de volledigheid wel getoond, maar krijgen een score nul.
Cataract (staar) (1) | Gelatt et al |
Collie eye anomaly (aangeboren abnormaliteit oogbol en netvlies) (1) | Bearded Collie Vereniging Nederland, 2016 |
Elleboogdysplasie - middelgrote hond (aandoening elleboog) (1) | Orthopedic Foundation for Animals, 2014, ED |
Folliculaire dysplasie (black-hair follicular dysplasia) (haaruitval door aantasting van de haarzakjes) (3) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID |
Hernia umbilicalis (navelbreuk) (1) | Bearded Collie foundation for health 2011 |
Heupdysplasie - middelgrote hond (ontwikkelingsstoornis heup) (4) | Bearded Collie foundation for health 2011 Boer CIDD Orthopedic Foundation for Animals, 2014, HD |
Hypoadrenocorticisme [ziekte van Addison] (te weinig bijnierschorshormoon) (2) | Bearded Collie foundation for health 2011 IDID |
Immuungemedieerde hemolytische anemie (afbraak rode bloedcellen door afweersysteem) (1) | Bearded Collie foundation for health 2011 |
Lensluxatie (loslating van de lens) (1) | Sargan et al |
Multidrug resistance gen 1 deficiëntie (overgevoeligheid voor bepaalde medicijnen) (1) | Marelli et al, 2020, MDR1 |
Pemphigus foliaceus (huidaandoening door abnormale reactie van afweersysteem) (2) | CIDD IDID |
Primaire hypothyreoïdie (tekort aan schildklierhormoon) (1) | Bearded Collie foundation for health 2011 |