Zo vlak voor de verkiezingen laten veel politieke partijen hun meest diervriendelijke gezicht zien, maar hoe diervriendelijk hebben ze eigenlijk gestemd tijdens de afgelopen kabinetsperiode? Dier&Recht onderzocht hoe de verschillende partijen stemden op moties voor dierenwelzijnsonderwerpen. We analyseerden het stemgedrag van de partijen tijdens Rutte III en maakten de balans op.

Partij voor de Dieren kampioen dierenwelzijn, gevolgd door SP en GroenLinks

Het zal geen verrassing zijn dat Partij voor de Dieren het hoogst scoort. Zij steunden vrijwel alle diervriendelijke moties. In een paar gevallen stemde de PvdD tégen diervriendelijke moties. Dan was de partij van mening dat die moties niet ver genoeg gingen in de bescherming van dieren.

Kort daarop volgen SP en GroenLinks, zij stemden respectievelijk 87% en 85% diervriendelijk. Ook PvdA, PVV, DENK en in mindere mate 50PLUS scoren behoorlijk goed, zij stemden diervriendelijk in meer dan de helft van alle moties.

Coalitiepartijen stemden dieronvriendelijk

De overige partijen verdienen het stempel ‘dieronvriendelijk’. Alle coalitiepartijen (VVD, CDA, ChristenUnie en D66) scoren zware onvoldoendes, net als FvD en de SGP.

Hierbij is vooral de positie van D66 opvallend. De andere laag-scorende partijen hebben traditioneel al weinig op met dierenwelzijn, maar D66 had in haar verkiezingsprogramma van 2017 juist veel diervriendelijke standpunten opgenomen. De partij wilde de vleesproductie en -consumptie verlagen en de biodiversiteit verbeteren. Wat is er gebeurd met die goede voornemens?

Coalitie met VVD? Dierenwelzijn door de plee!

In voorgaande kabinetten zagen we een soortgelijke verandering in stemgedrag bij andere coalitiepartners. Zodra een partij in het regeringsbootje stapt met de VVD, gaan diervriendelijke standpunten snel overboord. Opmerkelijk genoeg gaan de concessies maar een kant op, de VVD beweegt zelf niet of nauwelijks. De partij blijft samen met het CDA structureel dieronvriendelijk stemmen.

Als onderdeel van de coalitie met VVD en CDA hebben D66 en de ChristenUnie hun diervriendelijke standpunten dus opgegeven. Net zoals de PvdA dat deed toen die partij in 2012 met de VVD ging regeren.

Wie namen het initiatief?

De meeste diervriendelijke moties zijn ingediend door Partij voor de Dieren. Die partij nam het voortouw bij 58% van de moties. De PVV volgt met 15% en SP met 9%.

Hierbij valt op dat de diervriendelijke partijen GroenLinks en PvdA slechts 5% van de diervriendelijke moties hebben ingediend. En hoewel D66 laag scoort bij de stemmingen over de moties, heeft de partij wel het initiatief genomen voor 5% van die moties.

Opvallend stemgedrag

• Het CDA is samen met de ChristenUnie steevast tegen moties die ontwikkeling van kweekvlees bevorderen, moties waar coalitiepartijen VVD en D66 vóór stemmen.
• De SGP stemde vóór een D66-motie over het substantieel terugbrengen van bandsnelheid van slachterijen. De motie werd aangenomen, ondanks de tegenstem van VVD en CDA.
• Samen met coalitiepartijen CDA en VVD stemde de ChristenUnie tégen een PVV-motie over de aanpak van hittestress bij landbouwhuisdieren. De motie werd door steun van D66 toch aangenomen.
• De ChristenUnie stemde in mei 2020 tegen een PvdD-motie om de import van kalveren tot een minimum te beperken nadat de export van kalfsvlees was stilgevallen door de coronacrisis. Dat terwijl de partij in haar verkiezingsprogramma voor 2021 juist pleit voor een beperking van de import van kalveren. De motie werd overigens toch aangenomen, dankzij steun van D66.
• D66 hielp - met name aan het einde van de regeringsperiode – toch nog 29 diervriendelijke moties aan een meerderheid. Dit waren moties waar VVD en CDA tegen stemden.
• D66 stemde tegen 8 van de 10 moties om stalbranden aan te pakken, tegen een verbod op het slaan van dieren, tegen een verbod op het levend koken van kreeften en krabben, tegen het reduceren van de melkveestapel, tegen het langzaam stoppen met mestkelders en tegen een wettelijke verankering van weidegang voor koeien.
• De PVV stemt standaard tegen moties (18 stuks) die de transitie naar plantaardige voeding promoten. Verder stemt de partij wel voornamelijk diervriendelijk.
• In 68% van de moties stemde de PvdA mee met de PvdD, in 36% van de gevallen met CDA/VVD.
• De PvdA stemde tegen de uitzondering van de avondklok voor jagers en voor een verbod op de bouw van nieuwe megastallen.
• DENK en de PvdA waren de enige partijen die vóór een motie stemden van PvdD die pleit voor het bekendmaken van de volledige werkelijkheid achter vlees, vis, zuivel en eieren.

Lees hier het volledige rapport.