Woensdag 21 maart: gemeenteraadsverkiezingen. Maar op welke partij kun je nou het beste stemmen? Varkens in Nood en Dier&Recht onderzochten welke partijen het meeste oog hebben voor dierenwelzijn. Helaas is het ondoenlijk om per gemeente het stemgedrag te analyseren op het gebied van dierenwelzijn. Voor de politieke partijen in de Tweede Kamer hebben we dat wel gedaan. Met opmerkelijke resultaten!
PvdA
De PvdA was vóór Rutte II een partij met veel aandacht voor dierenwelzijn. Dat nam snel af zodra de partij toetrad tot Rutte II. Aan het einde van die kabinetsperiode stemde de PvdA nog maar in 14 procent van de moties voor de dieren. Daarbij verbrak de PvdA o.a. de sinds 1998 stug herhaalde verkiezingsbelofte voor een verbod op de plezierjacht op o.a. hazen, konijnen en wilde eenden.
De PvdA leverde tijdens Rutte II de staatssecretaris voor Landbouw en koos vervolgens niet voor vakmensen maar voor carrièrepolitici. Staatssecretaris Sharon Dijksma gebruikte Landbouw als opstapje voor een nieuwe baan en haar opvolger Van Dam wist volgens boeren het verschil niet tussen een koe en een stier en zit nu in de Raad van Bestuur van de NPO. Ondanks dat er in het regeerakkoord niets was opgenomen over dierenwelzijn en de partijen dus vrij waren om te stemmen, heeft de PvdA zich volledig geschikt in de wensen van de VVD. De PvdA is op dit dossier onbetrouwbaar en passief gebleken en heeft zich overgeleverd aan het vrijemarkt-denken. Moorlag, de nieuwe woordvoerder voor Landbouw, maakt een eerste goede indruk op het dossier doorgefokte rashonden.
D66
D66 leverde ooit de minister voor Landbouw, Brinkhorst. Een minister die berucht werd vanwege de MKZ affaire en het slachten van onschuldige en gezonde koeien. Hij kreeg hierover flinke ruzie met J.J. Voskuil, de oprichter van Varkens in Nood. D66 heeft al eerder aangetoond dat de aandacht voor dierenwelzijn direct verdwijnt zodra de partij deel uitmaakt van een regering. Tijdens Rutte II, toen D66 niet in de regering zat, stemde de partij in 58 procent van de moties voor een beter dierenwelzijn. Dat is nu gezakt tot een schamele 5 procent.
In 2014 berichtten wij: “De vrees bestaat dat van dit toch al niet hoge percentage van 55 procent weinig overblijft als D66 in de regering komt.” Die vrees is uitgekomen. Het is op het dossier dierenwelzijn een partij zonder ruggengraad, ondanks woordvoerder Tjeerd de Groot, die ooit politiek adviseur was van Minister Brinkhorst, en voldoende kennis van zaken heeft. De houding van D66 is teleurstellend omdat de diervriendelijke partijen in de Tweede Kamer een meerderheid zouden hebben als deze partij haar principes zou naleven.
Christen Unie
CU regeert voor de eerste keer en de christelijke principes voor mededogen met de zwakkeren (zoals dieren) moeten dus direct wijken voor economische belangen. Minister van Landbouw Schouten is met man en macht bezig om de derogatie te behouden (het recht om maximale hoeveelheden mest uit te rijden en maximale hoeveelheden dieren te houden). De CU zakt van 31 procent diervriendelijk onder Rutte II naar 3 procent onder Rutte III. Des te kwalijker omdat de CU met Carola Schouten de minister levert van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
PVV
Landbouwwoordvoerder Dion Graus is een hartstochtelijk dierenliefhebber en volkomen ten onrechte is zijn initiatief voor een dierenpolitie door velen afgekraakt en gemarginaliseerd. De PVV stemt in 64 procent van de gevallen voor de dieren. Maar als het er werkelijk om gaat dan stemt de PVV te vaak mee met de vee-industrie. Zo is de PVV tegen een verbod op dierentransporten naar Turkije, ondanks de afgrijselijke omstandigheden aldaar. De PVV is tegen een accijns op vlees en de partij ontkent klimaatverandering, ondanks de onvoorstelbare schade voor natuur, dieren en mensen. In het PVV-partijprogramma staat niets over dierenwelzijn.
SP
de SP toonde zich zeer actief door het indienen van een groot aantal moties om het leven van de dieren te verbeteren. De SP is de drijvende kracht achter koeien in de wei. Dat geldt ook voor het fokken van gezonde rashonden. In de Tweede Kamer stemde de SP in vrijwel alle gevallen voor de dieren. Helaas is de SP wel een tegenstander van accijns op vlees. De SP is ook anti EU. Het is lastig te voorspellen of de SP in een regering even diervriendelijk zal zijn als nu in de oppositie. In Amsterdam waar de SP meeregeert, is de partij niet heel actief op het gebied van dierenwelzijn, ze stemde zelfs tegen een verbod op sportvisserij.
GroenLinks
GL stemt vrijwel altijd voor dierenwelzijn. GroenLinks heeft een uitgebreid belastingplan waardoor vervuilers veel meer moeten betalen. In dat plan zit een accijns op vlees. GL is voor Europa. Een verenigd en goed werkend Europa is essentieel om grote bedrijven (zoals McDonalds, KFC, Starbucks, Cargill) bij te laten dragen aan een duurzame economie. Ook is de EU nodig om normen te stellen die in alle EU-landen gelden en als tegenhanger van vervuilende en dieronvriendelijke landen als China en de VS. Rik Grashoff is een zeer actieve woordvoerder op het gebied van landbouw en dierenwelzijn, hij is o.a. betrokken bij een geleidelijke afbouw van de derogatie.
Partij voor de Dieren
De PvdD stemt vanzelfsprekend altijd voor de dieren en heeft daartoe een enorm aantal moties ingediend. De PvdD staat kritisch tegenover de EU en stelt dat EU-regelgeving op dit moment niet bijdraagt aan betere dierenwelzijnsnormen. De EU zorgt er echter ook voor dat landen gehouden zijn aan minimumnormen, zoals bij mest, de visserij en ook dierenwelzijn. Zonder de EU zouden de normen voor dierenwelzijn door concurrentie tussen landen, veel lager zijn. De PvdD heeft als enige partij een 100 procent consistent partijprogramma dat is gericht op het voortbestaan van het leven op aarde.
VVD
Sinds jaar en dag is de VVD de meest dieronvriendelijke partij van Nederland. In de Tweede Kamer lijkt VVD woordvoerder Helma Lodders een hartgrondige hekel te hebben aan alles en iedereen die het opneemt voor dieren, natuur of het milieu. Deze ongefundeerde wrok vertaalt zich in het stemgedrag van de VVD. In maar liefst 1 procent van de moties werd er gestemd vóór de dieren. Zelfs bij een onderwerp als het fokken van gezonde rashonden, toch bij uitstek iets wat de eigen achterban aanspreekt, laat de VVD het afweten. Met altijd dezelfde argumenten: er zijn al te veel regels, laat de markt zijn werk doen, dierenwelzijn kost geld en is dus niet goed voor onze concurrentiepositie. Inhoudelijk wordt er zelden of nooit ingegaan op argumenten. Alle verbeteringen voor de dieren worden categorisch afgewezen.
CDA
De dieren hebben vrijwel niets te verwachten van het CDA. In de Tweede Kamer werd minder dan ooit vóór de dieren gestemd. Verbeteringen in de vee-industrie worden systematisch tegengewerkt. Dit alles helpt de (kleine) boeren in ieder geval niet. Het aantal varkensboeren is de afgelopen 20 jaar gedaald van 24.000 naar minder dan 4.000. Bij vorige kabinetten hebben CDA-ers Bleeker en Ormel zich wel hard gemaakt voor het fokken van gezonde gezelschapsdieren. Onder CDA-minister Verhagen is de objectiviteit en omvang van wetenschappelijk onderzoek in de landbouw ernstig aangetast.
Forum voor Democratie
Opmerkelijk is de lage score van FvD. Slechts in 32 procent wordt er voor de dieren gestemd en Baudet heeft geen standpunten over dierenwelzijn. Paul Cliteur is de FvD partijfilosoof maar hij was eerder lijstduwer van de PvdD, ambassadeur van Varkens in Nood en schrijver van diverse boeken en artikelen over de gelijkheid van mens en dier en over de noodzaak om dieren en ecosystemen rechten te geven. Cliteur was promotor van Erno Eskens, de filosoof die van mening is dat dieren in een democratie (via dierenbeschermingsorganisaties) stemrecht moeten hebben. FvD gelooft niet in klimaatverandering, de partij stemt meestal tegen dierenwelzijn en Baudet liet zelfs een gebraden speenvarken aanrukken om de winst te vieren bij het Oekraïnereferendum. Cliteur en de FvD is in dit opzicht een vreemde combinatie.
Overige partijen
De grootste partij onder de boeren is de SGP, een partij die mensen boven dieren stelt. Het rentmeesterschap van de Bijbel wordt verloochend en moties vóór de dieren worden meestal afgewezen. De SGP stemt in slechts 3% van de moties voor de dieren.
50Plus stemde tot 2016 eigenlijk altijd tegen dierenwelzijn, maar in 2016 veranderde dat plotseling. Daarna werd in bijna 50% van de gevallen voor verbetering van dierenwelzijn gestemd. In 2018 is dit percentage zelfs opgelopen naar 64%.
Ook DENK doet het goed. Wellicht hebben ze het rapport 'Vlees eten in de islamitische traditie' gelezen. In de kern komt het er op neer dat halal vlees minstens afkomstig moet zijn van biologisch gehouden dieren.
Een meerderheid voor de dieren?
De partijen die op dit moment vaak voor de dieren stemmen (PvdD, GL, SP, DENK, PvdA, 50Plus en PVV) hebben in totaal 69 (46 procent) van de 150 zetels. D66 heeft 19 zetels, dus in theorie is er met D66 een meerderheid van 88 zetels (59 procent). D66 zou derhalve een essentiële rol kunnen spelen als het gaat om dierenwelzijn. Zelfs als de partij op bescheiden wijze haar verkiezingsbeloften zou nakomen, dan zou er al veel bereikt kunnen worden op het gebied van dierenwelzijn. Maar tot nu toe kiest D66 ervoor om, net als de PvdA onder Rutte II, dierenrechten te verkwanselen voor een wit voetje bij de VVD.