Rashond
De dashond, korthaar is één van de typen teckels die eigenlijk allemaal dezelfde erfelijke problemen kennen. Een belangrijke oorzaak voor gezondheidsproblemen is de relatief lange rug, waardoor de tussenwervels uitpuilen en op het ruggenmerg drukken, met pijn en verlamming tot gevolg.
Verlamd door aandoeningen in het ruggenmerg
Door hun extreem lange rug hebben teckels een hoog risico op intervertebrale discusdegeneratie. Hierbij worden de tussenwervelschijven, die normaal zorgen dat de ruggenwervels stabiel blijven, langzaam afgebroken. Omdat de wervels minder stabiel worden kunnen de zenuwen in het ruggenmerg makkelijker beschadigen. Bij een hernia raken de zenuwen van het ruggenmerg beklemd omdat de tussenwervelschijf uitpuilt. Beide aandoeningen zijn erg pijnlijk en in ernstige gevallen raakt de hond verlamd. Alleen dure operaties geven een kans op herstel.
Kromme poten zorgen voor gewrichtsproblemen
Kromme poten zijn bij de teckel een raskenmerk, maar eigenlijk is dit een vorm van het radius curvus syndroom, chondrodysplasie. Het spaakbeen en de ellepijp groeien niet even hard, wat problemen geeft in de gewrichten van de voorpoten. Dit kan erg pijnlijk zijn en ervoor zorgen dat de hond mank loopt.
Lekkende hartkleppen
Myxomateuze mitralisklepinsufficiëntie is een aandoening waarbij de kleppen van het hart vervormd raken en daardoor niet goed kunnen sluiten. Dit zorgt voor moeilijkheden wanneer het hart bloed rond pompt. Uiteindelijk zal hartfalen optreden. Hoewel medicijnen de levensduur van de hond kunnen verlengen, is er geen behandeling mogelijk om de hartkleppen te repareren.
Geschiedenis
Het spoor van de dashond voert terug tot de middeleeuwen. In teksten uit de vijftiende en zestiende eeuw is sprake van een ‘laagbenige jachthond’, ook wel Dachsel (dashond) genoemd. Deze jachthond is selectief gefokt uit brakken. Brakken (‘lopende honden’) zijn jachthonden die met de neus aan de grond luid blaffend een spoor volgen zodat de jager weet waar ze zich bevinden. De eerste brakken werden in 1200 v.Chr. vanuit Egypte naar Europa gebracht als ruilobject.
Er werd dus al in de middeleeuwen selectief gefokt met de dashond. Alleen ging het toen niet om ‘mooi’, maar om ‘praktisch’: de korte pootjes waren ideaal voor het opjagen van wild dat zich ondergronds verstopte: dassen bijvoorbeeld. Die werden indertijd als een plaag beschouwd – vandaar de naam ‘dashond’.
Dashonden waren dus jachthonden, gespecialiseerd in het opjagen van klein wild. Hun fysieke kenmerken ondersteunen die functie: korte poten (waardoor ze zich makkelijk in burchten en holen kunnen wringen, en ze hun neus dicht bij het reukspoor op de grond hebben), spade-achtige voorpoten met vliezen tussen de tenen (handig bij het graven), grote, brede nagels aan hun voeten (ook handig bij het graven), dikke kussentjes onder hun voeten (goede bescherming tijdens het graven), lange oren (die over de grond en langs gras en struikgewas slepen, wat maakt dat ze de geur van het spoor beter kunnen vasthouden).
Maar hun raskenmerken zorgen inmiddels ook voor een hele rits erfelijke aandoeningen. Er is dringend behoefte aan fris bloed in deze lijn!
Aantal bij dit ras bekende erfelijke aandoeningen
46
Risico
Zeer hoog risico op erfelijke aandoeningen
In de (vak)literatuur worden nog meer erfelijke aandoeningen genoemd. Vaak bestaat hiervoor weinig bewijs of komt de aandoening in Nederland zelden voor, dan wel is het ongerief nihil. Deze aandoeningen worden hier voor de volledigheid wel getoond, maar krijgen een score nul.
| Alopecia areata (pleksgewijze kaalheid) (1) | CIDD |
| Cataract (staar) (4) | CIDD LICG, 2016 IDID GI |
| Chiari malformatie/syringomyelie (holtevorming in het ruggenmerg, te klein achterhoofdsgat) (1) | Limburg P.G, 2013 |
| Chondrodysplasie (kortbenigheid door kraakbeenafwijking, radius curvus syndroom) (2) | Peelman LJ, 2009 IDID |
| Chronische superficiële keratitis [Pannus] (langdurige oppervlakkige hoornvliesontsteking) (3) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID |
| Collageendysplasie (misvorming van bindweefsel) (1) | Professionals Fokkerij, 2011 |
| Colour dilution alopecia (kaalheid met verkleuring) (3) | CIDD Professionals Diergeneeskunde, 2011 Peelman LJ, 2009 |
| Cornea dermoïd (huid op hoornvlies of bindvlies) (1) | CIDD |
| Cornea ulcus (zweer op het oog) (1) | Iwashita et al, 2020, UK |
| Cryptorchidie (niet ingedaalde testikel) (4) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID GI |
| Cystinurie (vorming cystine-stenen in de nieren) (2) | CIDD Professionals Diergeneeskunde, 2011 |
| Demodicosis (gevoeligheid voor infectie met Demodex-mijt) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Distichiasis (haren op de ooglidrand) (1) | LICG, 2011 |
| Ehlers Danlos Syndroom (bindweefselaandoening) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Entropion (naar binnen krullende oogleden) (1) | GI |
| Epilepsie (3) | MCD Amsterdam, 2015, Epilepsie Short et al GI |
| Epitheliale corneadystrofie (aantasting hoornvlies) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Folliculaire dysplasie (black-hair follicular dysplasia) (haaruitval door aantasting van de haarzakjes) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Glaucoom (groene staar, verhoogde oogdruk) (1) | GI |
| Hernia nuclei pulposi (uitpuiling tussenwervelschijf) (8) | Baller L et al., 2012 CIDD Professionals Fokkerij, 2011 LICG, 2011 RDA WRvB IDID GI |
| Heupdysplasie - kleine hond (ontwikkelingsstoornis heup) (1) | Orthopedic Foundation for Animals, 2014, HD |
| Histiocytoom (goedaardige kanker op hoofd, oren en/of ledematen) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Hyperadrenocorticisme [ziekte van Cushing] (te veel productie van bijnierschorshormoon) (4) | Carotenuto et al, 2019, Cushing's CIDD Peelman LJ, 2009 GI |
| Hypofysaire dwerggroei (tekort aan groeihormoon) (1) | RDA |
| Immuungemedieerde hemolytische anemie (afbraak rode bloedcellen door afweersysteem) (1) | Peelman LJ, 2009 |
| Intervertebrale discusdegeneratie (aandoening aan tussenwervelschijven) (4) | Brisson BA, 2010 DHU, health report 2021 LICG, 2016 Smolders LA et al., 2013 |
| Keratoconjunctivitis sicca (ontsteking hoornvlies door gebrek aan traanvocht) (1) | Professionals Fokkerij, 2011 |
| Mammatumor (melkklierkanker) (1) | Zatloukal J et al., 2005 |
| Mega-oesophagus (slokdarmverwijding/slokdarmverlamming) (1) | Bell et al, megaesophagus, 2022 |
| Microphthalmos (te klein oog) (2) | CIDD GI |
| Myxomateuze mitralisklepinsufficiëntie (lekkage van de linkerhartklep) (3) | CIDD DHU, health report 2021 LICG, 2016 |
| Narcolepsie (slaapziekte) (1) | Peelman LJ, 2009 |
| Neuronale ceroïde lipofuscinose (ophoping van vet in zenuwcellen) (4) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID Vandevelde M. |
| Optische zenuw hypoplasie (onderontwikkeling oogzenuw) (1) | CIDD |
| Palatoschisis (gespleten gehemelte of lip) (2) | CIDD IngwersenW |
| Patella luxatie (losse knieschijf) (2) | Orthopedic Foundation for Animals, 2013, PL GI |
| Persisterende ductus arteriosis botalli (abnormale verbinding tussen aorta en longslagader) (1) | BP |
| Portosystemische shunt (levershunt) (afwijking bloedstroom lever) (1) | LICG, 2016 |
| Primaire acanthosis nigricans (zwartverkleuring en verdikking huid) (2) | CIDD Peelman LJ, 2009 |
| Primaire hypothyreoïdie (tekort aan schildklierhormoon) (4) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID GI |
| Primaire idiopatische seborroe (overmatige afscheiding van talg) (1) | CIDD |
| Progressieve retina atrofie (PRA) (voortschrijdende verslechtering netvlies) (3) | CIDD Professionals Fokkerij, 2011 GI |
| Pyruvaatkinase deficiëntie (verstoorde energiestofwisseling van de rode bloedcellen) (2) | Peelman LJ, 2009 IDID |
| Sick sinus syndroom (hartziekte van de sinusknoop) (3) | CIDD Peelman LJ, 2009 IDID |
| Von Willebrands ziekte (bloedstollingsziekte) (3) | CIDD LICG, 2011 Peelman LJ, 2009 |
| Ziekte van Calvé-Legg-Perthes (heupaandoening door onvoldoende bloedtoevoer) (2) | IDID GI |